semaver
New member
Konutta kullanmakta olduğunuz sıradan bir aygıtı açtığınız vakit bile karşınıza çıkan karmaşık yapı, mühendisliğin ne kadar değerli olduğunu anlamanızı sağlar. Mühendisler tarafınca geliştirilen makineler, muhakkak bir fonksiyonu yerine getirme maksadı taşırlar. Makinenin kelam konusu fonksiyonu hakikat yapıp yapmadığını gösteren aygıt ise encoder olarak isimlendirilir. Kullandığımız neredeyse tüm makinelerde bir encoder bulunmaktadır.
Encoder için bir denetleyici demek mümkün. Zira bu aygıtın tek nazaranvi, kelam konusu makinenin işini hakikat yapıp yapmadığını denetleyerek ve makine hareketlerini elektrik sinyaline dönüştürerek bilgi vermektir. Uygun bir denetleyici demek, makinenin işini en düzgün biçimde yapması demektir. Gelin encoder nedir, ne işe fayda yakından bakalım ve bu aygıtın nasıl çalıştığını tipleri üzerinden nazaranlim.
Encoder nedir?
Encoder, bir epey farklı makinenin ortasında bulunan ve obje denetim sistemlerinin temelini oluşturan bir aygıttır. Encoder, makine hareketlerini elektrik sinyaline dönüştürerek objelerin hangi pozisyonda olduğunu ya da yanlışsız pozisyonda olup olmadığını algılayarak makinenin işini en gerçek biçimde yapmasını sağlar.
Encoder ne işe fayda?
Encoder, bir algılama ve denetleme aygıtıdır. Bir örnek üzerinden gidelim. Asansöre bindiğiniz vakit encoder, kabinin hangi katta olduğunu ve hangi kata gideceğini algılar. Hakikat katta olup olmadığını anlayarak kapıların açılmasına müsaade verir. Yani makinenin fonksiyonu her neyse ve hangi objeleri kullanıyorsa encoder, bu objelerin konumlandırılmasını denetim etmektedir.
Kullanıldığı makineye göre algılama ve denetleme fonksiyonu değişiklik gösterse bile bir encoder her vakit kelam konusu objenin pozisyonunu, suratını ve tarafını algılayarak yanlışsız hareket edip etmediğini denetler. Yani bir encoder olmasa makinenin geri kalanı kimi vakit fonksiyonsuz olabilir zira makinenin yanlışsız çalışıp çalışmadığı fakat bu türlü denetlenebilir.
Encoder tipleri:
Lineer encoder, doğrusal obje hareketlerini algılar. Bir yol ya da çizgi üzerinden hareket eden obje hareketleri lineer encoder tarafınca denetlenir. Bilhassa uzunluğun ve kesme hareketlerinin kelam konusu olduğu makinelerde kullanılır.
Rotary encoder
Rotary encoder, dairesel obje hareketlerini algılar. Farklı araç ve makinelerde kullanılan motorların obje hareketleri rotary encoder tarafınca denetlenir.
Angle encoder
Rotary encoder ile emsal bir algılama prensibine sahip olan angle encoder da dönme hareketlerini izleyerek geri bildirim sağlar. Rotary encodera bakılırsa epeyce daha hassas ve ayrıntılı geri dönüşler sağladığı için buna uygun makinelerde kullanılır.
Mutlak ve artımlı encoder
Mutlak ve artımlı encoder, hem doğrusal birebir vakitte dairesel obje hareketlerini algılar. Fakat ortalarında kesin bir fark var. Mutlak encoder, objenin yanlışsız pozisyonda olup olmadığını denetlerken artımlı encoder, objenin hareketlerini anlık olarak takip eder. Yani mutlak, objenin gerçek yerde olup olmadığını söyler; artımlı ise objenin nerede olduğunu söyler.
Encoder algılama teknolojilerine göre tipleri:
Optik encoder, en yaygın kullanılan ve en yanlışsız sonuçları veren encoder tipidir. Işık, opak çizgi ve yarı saydam diskten oluşur. Diskten geçen ışık, karşı taraftaki fotosensöre ulaşır. Algılanan ışığın varlığına nazaran elektrik sinyali üretilir.
Manyetik encoder
Manyetik encoder, ismi üzerinden manyetik tesirler üzerinden algılama yapar. Manyetik kutuplu bir diskten ve bir sensörden oluşur. Disk döndükçe yanındaki sensör manyetik alana bakılırsa obje hareketlerini denetler.
Kapasitif encoder
Kapasitif encoder, en yeni algılama teknolojilerinden bir adedidir. Yüksek frekanslı referans sinyali algılaması prensibi ile çalışır. Üretilen frekansın geri dönüşünü elektrik sinyaline dönüştürerek denetleme yapar.
Encoder kullanım örnekleri:
Makine hareketlerini elektrik sinyaline dönüştürerek aygıt işleyişini denetleyen encoder nedir, ne işe fayda, tipleri nelerdir üzere merak edilen soruları yanıtladık ve mevzu hakkında bilmeniz gereken ayrıntılardan bahsettik. Ufacık bir aygıtın, kocaman bir makinenin tüm işleyişini denetliyor olması nitekim takdire şayan.
Encoder için bir denetleyici demek mümkün. Zira bu aygıtın tek nazaranvi, kelam konusu makinenin işini hakikat yapıp yapmadığını denetleyerek ve makine hareketlerini elektrik sinyaline dönüştürerek bilgi vermektir. Uygun bir denetleyici demek, makinenin işini en düzgün biçimde yapması demektir. Gelin encoder nedir, ne işe fayda yakından bakalım ve bu aygıtın nasıl çalıştığını tipleri üzerinden nazaranlim.
Encoder nedir?
Encoder, bir epey farklı makinenin ortasında bulunan ve obje denetim sistemlerinin temelini oluşturan bir aygıttır. Encoder, makine hareketlerini elektrik sinyaline dönüştürerek objelerin hangi pozisyonda olduğunu ya da yanlışsız pozisyonda olup olmadığını algılayarak makinenin işini en gerçek biçimde yapmasını sağlar.
Encoder ne işe fayda?
Encoder, bir algılama ve denetleme aygıtıdır. Bir örnek üzerinden gidelim. Asansöre bindiğiniz vakit encoder, kabinin hangi katta olduğunu ve hangi kata gideceğini algılar. Hakikat katta olup olmadığını anlayarak kapıların açılmasına müsaade verir. Yani makinenin fonksiyonu her neyse ve hangi objeleri kullanıyorsa encoder, bu objelerin konumlandırılmasını denetim etmektedir.
Kullanıldığı makineye göre algılama ve denetleme fonksiyonu değişiklik gösterse bile bir encoder her vakit kelam konusu objenin pozisyonunu, suratını ve tarafını algılayarak yanlışsız hareket edip etmediğini denetler. Yani bir encoder olmasa makinenin geri kalanı kimi vakit fonksiyonsuz olabilir zira makinenin yanlışsız çalışıp çalışmadığı fakat bu türlü denetlenebilir.
Encoder tipleri:
- Lineer encoder
- Rotary encoder
- Angle encoder
- Mutlak ve artımlı encoder
Lineer encoder, doğrusal obje hareketlerini algılar. Bir yol ya da çizgi üzerinden hareket eden obje hareketleri lineer encoder tarafınca denetlenir. Bilhassa uzunluğun ve kesme hareketlerinin kelam konusu olduğu makinelerde kullanılır.
Rotary encoder
Rotary encoder, dairesel obje hareketlerini algılar. Farklı araç ve makinelerde kullanılan motorların obje hareketleri rotary encoder tarafınca denetlenir.
Angle encoder
Rotary encoder ile emsal bir algılama prensibine sahip olan angle encoder da dönme hareketlerini izleyerek geri bildirim sağlar. Rotary encodera bakılırsa epeyce daha hassas ve ayrıntılı geri dönüşler sağladığı için buna uygun makinelerde kullanılır.
Mutlak ve artımlı encoder
Mutlak ve artımlı encoder, hem doğrusal birebir vakitte dairesel obje hareketlerini algılar. Fakat ortalarında kesin bir fark var. Mutlak encoder, objenin yanlışsız pozisyonda olup olmadığını denetlerken artımlı encoder, objenin hareketlerini anlık olarak takip eder. Yani mutlak, objenin gerçek yerde olup olmadığını söyler; artımlı ise objenin nerede olduğunu söyler.
Encoder algılama teknolojilerine göre tipleri:
- Optik encoder
- Manyetik encoder
- Kapasitif encoder
Optik encoder, en yaygın kullanılan ve en yanlışsız sonuçları veren encoder tipidir. Işık, opak çizgi ve yarı saydam diskten oluşur. Diskten geçen ışık, karşı taraftaki fotosensöre ulaşır. Algılanan ışığın varlığına nazaran elektrik sinyali üretilir.
Manyetik encoder
Manyetik encoder, ismi üzerinden manyetik tesirler üzerinden algılama yapar. Manyetik kutuplu bir diskten ve bir sensörden oluşur. Disk döndükçe yanındaki sensör manyetik alana bakılırsa obje hareketlerini denetler.
Kapasitif encoder
Kapasitif encoder, en yeni algılama teknolojilerinden bir adedidir. Yüksek frekanslı referans sinyali algılaması prensibi ile çalışır. Üretilen frekansın geri dönüşünü elektrik sinyaline dönüştürerek denetleme yapar.
Encoder kullanım örnekleri:
- Kesme makinelerinde denetim aygıtına ne kadar gereç geçtiğini söyleyerek kesme sürecini başlatır.
- Gözlemevinde ayna pozisyonlarını söyler.
- Demiryolu vagonu kaldırma krikolarında hassas hareket geri bildirimi sağlar.
- Etiketleme makinelerinde şişe hareketlerini algılayarak etiket basma sürecini başlatır.
- Yazıcılarda kağıt pozisyonunu bildirir.
- Şişe ve kavanoz dolum makinelerinde şişe ve kavanozların pozisyon bilgisini paylaşır.
- Asansörde yanlışsız kata ulaşılıp ulaşılmadığını söyler.
- Otonom montaj sınırlarında hareket geri bildirimini sağlar.
Makine hareketlerini elektrik sinyaline dönüştürerek aygıt işleyişini denetleyen encoder nedir, ne işe fayda, tipleri nelerdir üzere merak edilen soruları yanıtladık ve mevzu hakkında bilmeniz gereken ayrıntılardan bahsettik. Ufacık bir aygıtın, kocaman bir makinenin tüm işleyişini denetliyor olması nitekim takdire şayan.