Travmalar

[Felaket]

Her Olay Travmaya Sebep Olur mu? Bir Olayın Travma Olması İçin Ne Üzere Özelliklere Sahip Olmalıdır?

Her üzücü, moral bozucu, dert verici ya da gerilim yaratan olay travmatik değildir.

Bir Olayın Travmatik Olması İçin Şu Özelliklere Sahip Olması Gerekir:

• Kişinin yaşamasına, beden bütünlüğüne, sevdiklerine ya da inançlarına karşı tehdit oluşturur nitelikte olmalıdır,
• Ani ve beklenmedik bir biçimde gelişmiş olmalıdır,
• Dehşet, tasa ve panik üzere çok derecede endişeli tepkilere yol açmalıdır,
• Çaresizlik, inançta olamama, tehdit altında olma üzere fikirlere sebep olmalıdır,
• Kişiyi fizikî olarak ziyana uğratmalı ya da bu biçimde bir olaya şahit bulunmasına sebep olmalıdır,
• Kişinin bütünüyle hayatını, kendisini, etrafını, olayları ve olguları anlamlandırma ve algılamasını olumsuz istikamette etkilemelidir.

Burada altı çizilmesi gereken bahis şudur: Yaşanan olay ne kadar örseleyici olursa olsun onun travmaya sebep olup olmayacağını belirleyen öge kişinin bunu fizikî ya da ruhsal bütünlüğüne karşı bir tehdit olarak algılayıp algılamamasıdır. Örneğin göçük altında kalmak travmatik bir olaydır lakin maruz kalan kişi bunu fizikî bütünlüğüne yönelik bir tehdit olarak algılamamışsa travma oluşmayabilir. Misal biçimde öğretmeni tarafınca sınıfta eleştirilen bir çocuğun yaşadıkları birçok insan tarafınca kolay bir olay olarak görülür lakin çocuk bunu ruhsal bütünlüğünü tehdit eden bir durum olarak algılarsa bir travma gelime ihtimali yükselir. Sonuçta olayın kendisi kadar kişinin ona yüklediği mana ve ondan etkileşimi de travmanın oluşup oluşmayacağını belirler.