1. TESİRLİ STRATEJİK LİDERLİK
1.1 Tesirli Stratejik Liderliğin Tanımı
Tesirli stratejik liderliği anlamak için evvela kavram içerisinde yer alan sözleri incelemek gerekmektedir. Strateji kavramı biroldukça alanda kullanılırken idare alanlarında 1970’lerden daha sonra kullanılmaya başlanmıştır. Antik Yunan düşünürleri tarafınca oluşturulan bu kavramın günümüz dünyasındaki kullanmasıyla örgütün elde olan kaynaklarının yanlışsız kullanmasını hedeflemesi olarak tanımlanabilir ve plana bağlanmasıyla tesirli olduğu söylenebilir (Çetin, 2008; Bircan, 2002). Liderlik ise bir daha Antik çalışmada ele alınan bir bahis haline gelmiştir (Barutçugil, 2014; Dhammika, 2014). birtakım kimi yetenek olarak ele alınsa da günümüzde birfazlaca tarifi mevcuttur. Cooley 1902’de Yunan filozoflarınca tabir edilmiştir ve 20. Yüzyıldan daha sonra daha da kıymet kazanmaya başlamış; biroldukca toplumsal hareketlerin merkezinde olmak ile tabir ederken Terry 1960’da, Gallagher ve öbürleri 1997’de ve Northhouse 2001’de örgütün hedeflerini gerçekleştirmede insanları etkileme ve hayal etme olarak söz etmişlerdir (Erçetin, 2000; Yangil, 2016).
Örgütler sistemin gereksinimlerine bakılırsa daima biçimde değişime mecburdurlar. kimi vakit evrimsel niçinlere bağlı olarak değişim yaşayan örgütler kimi zamanse esaslı değişimlere maruz kalarak değişirler (Çelik, 1998). Son iki yüzyılda “az iş ile daha fazlaca performansın alınması” yolunda ilerleme kaydeden dünyada, bu istikamette gerçekleştirilecek tesirli ve stratejik atakların rolü büyüktür. Tesirli stratejik atılımları gerçekleştirecek olanlar ise örgütlerin idare faaliyetlerini icra edenlerdir (Yükçü ve Atağan, 2009). İdare faaliyetlerinin en zirvesinde ise başkan yer alır ve ötürüsıyla tesirli stratejik liderlik, günümüz dünyasında her örgüt başkanının sahip olması gereken sıfatlardandır.
1.2. Tesirli Stratejik Liderliğin Önemi
Tesirli stratejik başkan, örgütün maksatlarının belirlenmesinde ve belirlenen emellerin hangi metot ile gerçekleştirileceği noktasında değerli yer fiyat. Tesirli stratejik önder, örgütün gereksinim duyduğu kaynakları belirlemede ve uygulamaların nasıl gerçekleşeceğini anlamada kurallar belirler. özetlemek gerekirse emellerin belirlenmesinde, emellerin hangi prosedürle gerçekleştirileceğini belirlemede, maksatlara yönelik gereksinimlerin ve uygulamaların belirlenmesinde tesirli stratejik liderlik büyük kıymete sahiptir (Eren, 1990). Örgüt ortasında ve haricinde örgüt için en iyiyi bulma ve sorgulama günümüz idare yapısı için değerli yer tutmaktadır. Bu gereksinim tesirli stratejik liderlik vasfının örgüt ortasında bir tezahürü olarak ele alınabilir. bir daha tesirli stratejik başkan, değişimleri varsayım etme yetisi yardımıyla örgüt ortasında ve haricinde gerçekleşecek değişimlere kolay adapte olma yolunda örgüt için kıymetli role sahiptir. Bu sayede örgüte dışa açık bir sistem yapısı da sağlanmaktadır (Ertan, 2010). Örgüt içi değerlendirmelerde de tesirli stratejik önderin kıymeti ortaya çıkmaktadır. O denli ki örgütün zayıf ve kuvvetli yanları teşhis edilerek gelişime açık bir yol izlenir. Gereksinim tahlilinde ve yolun doğruluğunda da tesirli stratejik liderlik vasfı değerli yer tutmaktadır. bu biçimdece uzun ve kısa periyotlu faaliyetlerin icrasında ve örgüt içi demokratik uygulamaları temel alarak stratejik maksatları uygun biçimde gerçekleştirmeyi maksatlar. Kamuoyu nezdinde de örgütün istikrarı görülür ve örgüte inanç duygusu sağlanır (Ertan, 2010).
1.3. Tesirli Stratejik Başkanın Özellikleri
Tesirli stratejik başkanın özelliklerine bakıldığında genel başkan özelliklerinden ayırıcı
olarak aşağıda yer alan özelliklerin de varlığından kelam etmek mümkündür (Aktan,1999).
Liderlik işlevi olarak tanımlanır.
Örgütü açık bir sistem olarak ele aldığı söz edilir.
Rehberlik vasıfları ön plana çıkmaktadır.
Örgüt kaynaklarını gereksinimler doğrultusunda verimli ve mantıklı biçimde kullanır.
Gayelere ulaşmada uygun güçte ve çeşitli kaynaklar kullanır.
Muhtaçlık tahlillerine ve örgütün ortasında bulunduğu durumu anlamaya ihtimam gösterir.
Uzun ve kısa periyotlu gayelere hâkimdir.
Şahsi ve örgüt içi değişime açıktır ve bunları evvelde görür.
Örgütün kültürüne hâkimdir ve kültürün timsalidir (Ertan, 2010).
özetlemek gerekirsesı örgütün her faaliyetinin ortasında yer alır ve faal bir rol oynar. Denetlenebilir ve gayeler noktasında dönütlere muhtaç olduğunu bilir. Liyakate kıymet verir ve muhtaçlıkları gerçek tanımlar (Ertan, 2010).
2. EĞİTİMDE TESİRLİ STRATEJİK LİDERLİK
2.1. Eğitimde Tesirli Stratejik Liderliğin Yeri ve Önemi
Okulu ve sistemi yöneten önderlerin özellikleriyle eğitimin taşıdığı kalite içinde kıymetli bir bağ bulunmaktadır. Eğitim yöneticileri eğitimsel dönüşümlere ayak uydurarak kısa ve uzun vadeli maksatları belirlemeli ve örgütün menfaatleri doğrultusunda ve örgüt yoluyla belirlenen biçimleri ve emelleri bu yolda gerçekleştirmeye çalışmalıdırlar (Çelik, 1998). Okulun stratejik planlamaları ile muhtaçlık tahlillerine değer göstererek eğitimsel geri
dönütler yanlışsız biçimde ele alınmalı ve örgütün mensupları olan başka ünitelerce içselleştirilmelidir. Dönüşüm ve değişim durumu ile gerçekleştirilmek istenen maksatlara uyumluluk konusunda okul müdürünün rolü yadsınamazdır. Tesirli stratejik önder, hakikat ataklarıyla okulu da tesirli hale getirmektedir. Bütüncül olarak eğitim performansını etkileyecek olan bu atılımlar örgütün bütün dinamiklerini harekete geçirir ve amaçlara ulaşmakta hakikat adımlar izlenir. Okulun ve öğrencilerin akademik muvaffakiyetlerinin sağlanması ismine bilişsel, duygusal, psikomotor ve sosyo-estetik seviyede öğrenme etapları ve etrafı yakalanır, gayeler okul etrafında şekillenir (Demirtaş ve Güneş, 2002; Karslı, 2006).
Tesirli stratejik başkan yardımıyla gayeler ortakça vurgulanır, yönetimsel tutarlılık bulunur, açık bir sistem yapısı vardır ve öğrenci merkezli etkin anlayış hâkimdir, okul içi demokratik işleyişe dayalıdır, denetleme sistemi çalışır vaziyettedir, stratejik planlamalar her üniteye etki etmektedir, sıfatı ve vazifesi ne olursa olsun okuldaki herkes
öğrenen pozisyonundadır, öğretmenler yapacakları çalışmalarda desteklenmektedir. Bu işleyiş yardımıyla etkin ve açık bir okul idaresinden kelam edilebilir. ötürüsıyla gayeler doğrultusunda hareket kabiliyeti ön plandadır.
2.2. Türk Eğitim Sisteminde ve Okul İdaresinde Tesirli Stratejik Önderin Özellikleri
Türk eğitim sisteminde ve okul idaresinde sistemin etkililiği, değişimden etkilenme ve değişimi etkileme ve tesirlilik alanlarının genişliğine bağlı olarak ortaya çıkan biroldukca meseleden kelam etmek mümkündür (Hoy ve Miskel, 2008). Yöneticiler ve tesirli stratejik başkan tarifine uyan başkanlar bu problemlerle baş etmede ve bilhassa öğrencilerin akademik muvaffakiyetlerinin temininde aldıkları rollerle ön plana çıkarlar. Okul idaresinde bulunması gereken tesirli stratejik liderlik özellikleri aşağıda verilmiştir.
Yüksek güce sahiptir,
Uzun mühlet çalışabilir,
Dinleme ve müşahede kabiliyeti yüksektir,
Bilgi aktarma yetenekleri mevcuttur,
İkili ve küme içi ilgilerde başarılıdır,
Gerilime yenik düşmezdir (Greenfield, 1982; Akt. Töremen ve Kolay, 2003).
Vizyon sahibidir,
Sorun çözme marifetine sahiptir,
Özgüvenleri gelişmiştir,
Küme gayelerini benimsemiştir (Çelik, 2008).
Tesirli stratejik başkanın okul ortasında gerçekleşen her faaliyette kelam sahibi olduğu unutulmamalıdır. Tesirli stratejik başkan vasfına sahip okul yöneticisi okulun ve büyük fotoğrafta eğitim sisteminin kendini gerçekleştirmesinde değerli rol oynar.
SONUC
Sonuç olarak, tesirli stratejik liderlik günümüzdeki tüm örgütler için vazgeçilmez bir gereksinimdir. Performans artışı ve maksatlara ulaşmadaki kararlılığa tesiri çok fazladır. Okul idaresi ve Türk eğitim sistemi içinse okul yöneticilerine tesirli stratejik liderlik eğitimleri verilmesi ihtiyacı duyulmaktadır.
1.1 Tesirli Stratejik Liderliğin Tanımı
Tesirli stratejik liderliği anlamak için evvela kavram içerisinde yer alan sözleri incelemek gerekmektedir. Strateji kavramı biroldukça alanda kullanılırken idare alanlarında 1970’lerden daha sonra kullanılmaya başlanmıştır. Antik Yunan düşünürleri tarafınca oluşturulan bu kavramın günümüz dünyasındaki kullanmasıyla örgütün elde olan kaynaklarının yanlışsız kullanmasını hedeflemesi olarak tanımlanabilir ve plana bağlanmasıyla tesirli olduğu söylenebilir (Çetin, 2008; Bircan, 2002). Liderlik ise bir daha Antik çalışmada ele alınan bir bahis haline gelmiştir (Barutçugil, 2014; Dhammika, 2014). birtakım kimi yetenek olarak ele alınsa da günümüzde birfazlaca tarifi mevcuttur. Cooley 1902’de Yunan filozoflarınca tabir edilmiştir ve 20. Yüzyıldan daha sonra daha da kıymet kazanmaya başlamış; biroldukca toplumsal hareketlerin merkezinde olmak ile tabir ederken Terry 1960’da, Gallagher ve öbürleri 1997’de ve Northhouse 2001’de örgütün hedeflerini gerçekleştirmede insanları etkileme ve hayal etme olarak söz etmişlerdir (Erçetin, 2000; Yangil, 2016).
Örgütler sistemin gereksinimlerine bakılırsa daima biçimde değişime mecburdurlar. kimi vakit evrimsel niçinlere bağlı olarak değişim yaşayan örgütler kimi zamanse esaslı değişimlere maruz kalarak değişirler (Çelik, 1998). Son iki yüzyılda “az iş ile daha fazlaca performansın alınması” yolunda ilerleme kaydeden dünyada, bu istikamette gerçekleştirilecek tesirli ve stratejik atakların rolü büyüktür. Tesirli stratejik atılımları gerçekleştirecek olanlar ise örgütlerin idare faaliyetlerini icra edenlerdir (Yükçü ve Atağan, 2009). İdare faaliyetlerinin en zirvesinde ise başkan yer alır ve ötürüsıyla tesirli stratejik liderlik, günümüz dünyasında her örgüt başkanının sahip olması gereken sıfatlardandır.
1.2. Tesirli Stratejik Liderliğin Önemi
Tesirli stratejik başkan, örgütün maksatlarının belirlenmesinde ve belirlenen emellerin hangi metot ile gerçekleştirileceği noktasında değerli yer fiyat. Tesirli stratejik önder, örgütün gereksinim duyduğu kaynakları belirlemede ve uygulamaların nasıl gerçekleşeceğini anlamada kurallar belirler. özetlemek gerekirse emellerin belirlenmesinde, emellerin hangi prosedürle gerçekleştirileceğini belirlemede, maksatlara yönelik gereksinimlerin ve uygulamaların belirlenmesinde tesirli stratejik liderlik büyük kıymete sahiptir (Eren, 1990). Örgüt ortasında ve haricinde örgüt için en iyiyi bulma ve sorgulama günümüz idare yapısı için değerli yer tutmaktadır. Bu gereksinim tesirli stratejik liderlik vasfının örgüt ortasında bir tezahürü olarak ele alınabilir. bir daha tesirli stratejik başkan, değişimleri varsayım etme yetisi yardımıyla örgüt ortasında ve haricinde gerçekleşecek değişimlere kolay adapte olma yolunda örgüt için kıymetli role sahiptir. Bu sayede örgüte dışa açık bir sistem yapısı da sağlanmaktadır (Ertan, 2010). Örgüt içi değerlendirmelerde de tesirli stratejik önderin kıymeti ortaya çıkmaktadır. O denli ki örgütün zayıf ve kuvvetli yanları teşhis edilerek gelişime açık bir yol izlenir. Gereksinim tahlilinde ve yolun doğruluğunda da tesirli stratejik liderlik vasfı değerli yer tutmaktadır. bu biçimdece uzun ve kısa periyotlu faaliyetlerin icrasında ve örgüt içi demokratik uygulamaları temel alarak stratejik maksatları uygun biçimde gerçekleştirmeyi maksatlar. Kamuoyu nezdinde de örgütün istikrarı görülür ve örgüte inanç duygusu sağlanır (Ertan, 2010).
1.3. Tesirli Stratejik Başkanın Özellikleri
Tesirli stratejik başkanın özelliklerine bakıldığında genel başkan özelliklerinden ayırıcı
olarak aşağıda yer alan özelliklerin de varlığından kelam etmek mümkündür (Aktan,1999).
Liderlik işlevi olarak tanımlanır.
Örgütü açık bir sistem olarak ele aldığı söz edilir.
Rehberlik vasıfları ön plana çıkmaktadır.
Örgüt kaynaklarını gereksinimler doğrultusunda verimli ve mantıklı biçimde kullanır.
Gayelere ulaşmada uygun güçte ve çeşitli kaynaklar kullanır.
Muhtaçlık tahlillerine ve örgütün ortasında bulunduğu durumu anlamaya ihtimam gösterir.
Uzun ve kısa periyotlu gayelere hâkimdir.
Şahsi ve örgüt içi değişime açıktır ve bunları evvelde görür.
Örgütün kültürüne hâkimdir ve kültürün timsalidir (Ertan, 2010).
özetlemek gerekirsesı örgütün her faaliyetinin ortasında yer alır ve faal bir rol oynar. Denetlenebilir ve gayeler noktasında dönütlere muhtaç olduğunu bilir. Liyakate kıymet verir ve muhtaçlıkları gerçek tanımlar (Ertan, 2010).
2. EĞİTİMDE TESİRLİ STRATEJİK LİDERLİK
2.1. Eğitimde Tesirli Stratejik Liderliğin Yeri ve Önemi
Okulu ve sistemi yöneten önderlerin özellikleriyle eğitimin taşıdığı kalite içinde kıymetli bir bağ bulunmaktadır. Eğitim yöneticileri eğitimsel dönüşümlere ayak uydurarak kısa ve uzun vadeli maksatları belirlemeli ve örgütün menfaatleri doğrultusunda ve örgüt yoluyla belirlenen biçimleri ve emelleri bu yolda gerçekleştirmeye çalışmalıdırlar (Çelik, 1998). Okulun stratejik planlamaları ile muhtaçlık tahlillerine değer göstererek eğitimsel geri
dönütler yanlışsız biçimde ele alınmalı ve örgütün mensupları olan başka ünitelerce içselleştirilmelidir. Dönüşüm ve değişim durumu ile gerçekleştirilmek istenen maksatlara uyumluluk konusunda okul müdürünün rolü yadsınamazdır. Tesirli stratejik önder, hakikat ataklarıyla okulu da tesirli hale getirmektedir. Bütüncül olarak eğitim performansını etkileyecek olan bu atılımlar örgütün bütün dinamiklerini harekete geçirir ve amaçlara ulaşmakta hakikat adımlar izlenir. Okulun ve öğrencilerin akademik muvaffakiyetlerinin sağlanması ismine bilişsel, duygusal, psikomotor ve sosyo-estetik seviyede öğrenme etapları ve etrafı yakalanır, gayeler okul etrafında şekillenir (Demirtaş ve Güneş, 2002; Karslı, 2006).
Tesirli stratejik başkan yardımıyla gayeler ortakça vurgulanır, yönetimsel tutarlılık bulunur, açık bir sistem yapısı vardır ve öğrenci merkezli etkin anlayış hâkimdir, okul içi demokratik işleyişe dayalıdır, denetleme sistemi çalışır vaziyettedir, stratejik planlamalar her üniteye etki etmektedir, sıfatı ve vazifesi ne olursa olsun okuldaki herkes
öğrenen pozisyonundadır, öğretmenler yapacakları çalışmalarda desteklenmektedir. Bu işleyiş yardımıyla etkin ve açık bir okul idaresinden kelam edilebilir. ötürüsıyla gayeler doğrultusunda hareket kabiliyeti ön plandadır.
2.2. Türk Eğitim Sisteminde ve Okul İdaresinde Tesirli Stratejik Önderin Özellikleri
Türk eğitim sisteminde ve okul idaresinde sistemin etkililiği, değişimden etkilenme ve değişimi etkileme ve tesirlilik alanlarının genişliğine bağlı olarak ortaya çıkan biroldukca meseleden kelam etmek mümkündür (Hoy ve Miskel, 2008). Yöneticiler ve tesirli stratejik başkan tarifine uyan başkanlar bu problemlerle baş etmede ve bilhassa öğrencilerin akademik muvaffakiyetlerinin temininde aldıkları rollerle ön plana çıkarlar. Okul idaresinde bulunması gereken tesirli stratejik liderlik özellikleri aşağıda verilmiştir.
Yüksek güce sahiptir,
Uzun mühlet çalışabilir,
Dinleme ve müşahede kabiliyeti yüksektir,
Bilgi aktarma yetenekleri mevcuttur,
İkili ve küme içi ilgilerde başarılıdır,
Gerilime yenik düşmezdir (Greenfield, 1982; Akt. Töremen ve Kolay, 2003).
Vizyon sahibidir,
Sorun çözme marifetine sahiptir,
Özgüvenleri gelişmiştir,
Küme gayelerini benimsemiştir (Çelik, 2008).
Tesirli stratejik başkanın okul ortasında gerçekleşen her faaliyette kelam sahibi olduğu unutulmamalıdır. Tesirli stratejik başkan vasfına sahip okul yöneticisi okulun ve büyük fotoğrafta eğitim sisteminin kendini gerçekleştirmesinde değerli rol oynar.
SONUC
Sonuç olarak, tesirli stratejik liderlik günümüzdeki tüm örgütler için vazgeçilmez bir gereksinimdir. Performans artışı ve maksatlara ulaşmadaki kararlılığa tesiri çok fazladır. Okul idaresi ve Türk eğitim sistemi içinse okul yöneticilerine tesirli stratejik liderlik eğitimleri verilmesi ihtiyacı duyulmaktadır.