İnsanların güç vakit içinderında terapi almalarının önündeki en büyük mahzurlardan biri, bu fikir kalıbıdır. Bu fikir, kuvvetli ve zayıf insan formundaki katı ayrımın yanısıra; bu iki insan tipi ve özellikleri ile ilgili de gerçekçi olmayan kalıpları barındırır: ‘’kuvvetli insan her vakit kuvvetlidür, hiç sorun yaşamaz, yaşarsa da sıkıntılarını tek başına çözer, kendine her vakit kâfi, hiç mutsuz olmaz…’’
yaşamın bütününü düşündüğümüzde bu yargılar gerçekçi gelmiyor değil mi?
Hayatta birden fazla vakit baş etmemiz gereken yeni zorluklar çıkar karşımıza. Bu zorlukların bir kısmı ile yalnız başa çıkabiliriz tahminen, lakin kimileri için dayanak almanın kaçınılmaz olduğu vakit içinder olabilir. Gerilim, depresyon, anksiyete, travmatik yaşantılar, kişilerarası sorunlar, geçiş ve ahenk süreçleri ve öbür bir fazlaca sorun baş etme kapasitemizi zorlayabilir. bu biçimde devirlerde ruhsal dayanak almak, eski gücümüze yeniden kavuşmamız için bize yardım edecektir. Yeni ve farklı bakış açıları kazanmamıza, tesirli başa çıkma düzenekleri öğrenmemize, şartsız kabul edildiğimiz bir terapi ortamında kendimizi de olduğumuz üzere kabul edip istediğimiz istikamette değişebilmemize imkan sağlayacaktır.
halbuki terapi alacak kadar zayıf (!) olmadığımızı kendimize, etrafımıza ispatlamaya çalışırken; takviye alarak daha kolay atlatabileceğimiz bir sorunun üstesinden tek başına gelmeye çalışmak, bizi daha fazlaca yıpratabilir.
‘’Bir defa psikoloğa gittim, bir işe yaramadı!’’
Öncelikle psikoloğa gitmek ve terapi almak birebir şey değildir. Psikoterapi, terapistin çeşitli eğitim süreçlerinden geçerek seanslarını kuramsal temellere dayandırdığı; bireyde kalıcı değişiklikler oluşturmayı amaçlayan, danışan ve terapistin işbirliği ile süreç içerisinde bulunmasını gerekli kılan uygulamalar bütünüdür.
Bazı bireyler psikoloğa gittiklerinde meselelerini anlatıp, çabucak bir tahlil önerisi duyma isteği ortasında olabilirler. Bu istek anlaşılabilir olsa da uygun ve fonksiyonel olmaması ötürüsıyla, kişiyi kısa müddette hayal kırıklığına uğratacaktır. Şayet terapi sürecine başlanacaksa, birinci birkaç seans terapistin danışanı tanımaya ve sorunu anlamaya çalışması ile geçebilmektedir. Bu yüzden birinci seanslardan daha sonra kalıcı değişiklikler beklemek, gerçekçi bir beklenti olmayacaktır.
Keşke tüm problemlerin çabucak çözülebildiği bir dünya mümkün olabilseydi! Fakat terapi bir müddetçtir ve bu süreç -daha sağlıklı olabilmesi için- ortasında sabır, emek ve vakit ögelerini barındırmaktadır. Ne kadar süratli olacağına odaklanmak yerine, daha keyifli ve istediğimiz tarafta bir hayat için terapiden nasıl faydalanabileceğimize odaklanmak daha faydalı olacaktır.
‘’Psikoloğa gideyim de bana akıl versin!’’
İnsanların psikologtan / terapistten gerçekçi olmayan beklentilerinden biri de budur. Gerçekçi değildir zira, terapinin emeli terapistin size akıl vermesi; sizi kararlarınız, seçimleriniz ve hayatınızla ilgili direkt yönlendirmesi değildir.
Bu beklenti, karşılanmadığında danışanlarda hayal kırıklığı ve kızgınlık hislerini ortaya çıkarabilmektedir. Ve hatta danışanın, terapinin işe yaramadığını düşünerek devam etmeyi bırakmasına bile sebep olabilmektedir. Ancak şu bilgiyi vermekte fayda var; kimsenin aklı kimseden üstün değildir. Bu açıdan bakıldığında, uzman pozisyonunda bile olsa kimsenin kimseye akıl vermesi esasen kelam konusu olmamalı. Onun haricinde hayatla, bağlantılarla, seçimlerle vs ilgili tek bir gerçek yol yoktur. Buradan da bakıldığında bir daha tavsiye ve akıl vermenin uygun olmayacağı anlaşılacaktır.
Danışan kendi ömrüyle, seçimleriyle ilgili sonucu kendisi verir ve terapistle bir arada bu karar üzerine konuşup sonucu değerlendirebilirler. Ya da karar vermedilk evvel, kararların artı ve eksilerini bir arada değerlendirebilirler. Bunlar tavsiye vermekten daha farklı ve sağlıklı olanıdır.
yaşamın bütününü düşündüğümüzde bu yargılar gerçekçi gelmiyor değil mi?
Hayatta birden fazla vakit baş etmemiz gereken yeni zorluklar çıkar karşımıza. Bu zorlukların bir kısmı ile yalnız başa çıkabiliriz tahminen, lakin kimileri için dayanak almanın kaçınılmaz olduğu vakit içinder olabilir. Gerilim, depresyon, anksiyete, travmatik yaşantılar, kişilerarası sorunlar, geçiş ve ahenk süreçleri ve öbür bir fazlaca sorun baş etme kapasitemizi zorlayabilir. bu biçimde devirlerde ruhsal dayanak almak, eski gücümüze yeniden kavuşmamız için bize yardım edecektir. Yeni ve farklı bakış açıları kazanmamıza, tesirli başa çıkma düzenekleri öğrenmemize, şartsız kabul edildiğimiz bir terapi ortamında kendimizi de olduğumuz üzere kabul edip istediğimiz istikamette değişebilmemize imkan sağlayacaktır.
halbuki terapi alacak kadar zayıf (!) olmadığımızı kendimize, etrafımıza ispatlamaya çalışırken; takviye alarak daha kolay atlatabileceğimiz bir sorunun üstesinden tek başına gelmeye çalışmak, bizi daha fazlaca yıpratabilir.
‘’Bir defa psikoloğa gittim, bir işe yaramadı!’’
Öncelikle psikoloğa gitmek ve terapi almak birebir şey değildir. Psikoterapi, terapistin çeşitli eğitim süreçlerinden geçerek seanslarını kuramsal temellere dayandırdığı; bireyde kalıcı değişiklikler oluşturmayı amaçlayan, danışan ve terapistin işbirliği ile süreç içerisinde bulunmasını gerekli kılan uygulamalar bütünüdür.
Bazı bireyler psikoloğa gittiklerinde meselelerini anlatıp, çabucak bir tahlil önerisi duyma isteği ortasında olabilirler. Bu istek anlaşılabilir olsa da uygun ve fonksiyonel olmaması ötürüsıyla, kişiyi kısa müddette hayal kırıklığına uğratacaktır. Şayet terapi sürecine başlanacaksa, birinci birkaç seans terapistin danışanı tanımaya ve sorunu anlamaya çalışması ile geçebilmektedir. Bu yüzden birinci seanslardan daha sonra kalıcı değişiklikler beklemek, gerçekçi bir beklenti olmayacaktır.
Keşke tüm problemlerin çabucak çözülebildiği bir dünya mümkün olabilseydi! Fakat terapi bir müddetçtir ve bu süreç -daha sağlıklı olabilmesi için- ortasında sabır, emek ve vakit ögelerini barındırmaktadır. Ne kadar süratli olacağına odaklanmak yerine, daha keyifli ve istediğimiz tarafta bir hayat için terapiden nasıl faydalanabileceğimize odaklanmak daha faydalı olacaktır.
‘’Psikoloğa gideyim de bana akıl versin!’’
İnsanların psikologtan / terapistten gerçekçi olmayan beklentilerinden biri de budur. Gerçekçi değildir zira, terapinin emeli terapistin size akıl vermesi; sizi kararlarınız, seçimleriniz ve hayatınızla ilgili direkt yönlendirmesi değildir.
Bu beklenti, karşılanmadığında danışanlarda hayal kırıklığı ve kızgınlık hislerini ortaya çıkarabilmektedir. Ve hatta danışanın, terapinin işe yaramadığını düşünerek devam etmeyi bırakmasına bile sebep olabilmektedir. Ancak şu bilgiyi vermekte fayda var; kimsenin aklı kimseden üstün değildir. Bu açıdan bakıldığında, uzman pozisyonunda bile olsa kimsenin kimseye akıl vermesi esasen kelam konusu olmamalı. Onun haricinde hayatla, bağlantılarla, seçimlerle vs ilgili tek bir gerçek yol yoktur. Buradan da bakıldığında bir daha tavsiye ve akıl vermenin uygun olmayacağı anlaşılacaktır.
Danışan kendi ömrüyle, seçimleriyle ilgili sonucu kendisi verir ve terapistle bir arada bu karar üzerine konuşup sonucu değerlendirebilirler. Ya da karar vermedilk evvel, kararların artı ve eksilerini bir arada değerlendirebilirler. Bunlar tavsiye vermekten daha farklı ve sağlıklı olanıdır.