Tasarım Nedir, Ne İşe Fayda?

semaver

New member
Oyun dizaynını beğenmedim, mobilyanın tasarımı pek güzel olmamış, pantolon kumaşı hoş lakin tasarımı kullanışlı değil üzere sayısız örnek verebiliriz ve her bir örnekte karşımıza kesinlikle tasarım sözcüğü çıkar. Şayet bu işlerle uğraşan biri değilseniz dizaynın sadece ortaya çıkan eserin hoş görünmesini sağlamak zannedebilirsiniz. Fakat tasarım nedir sorusunun cevabı fazlaca daha karmaşık.

Pekala, tasarım nedir? Tasarım en geniş tarifiyle kelam konusu eseri, var olan sonlar çerçevesinde en yeterli hale getirmektir. Yani evet, tasarım süreci sonunda o eser hoş görünmelidir fakat işe fayda olmadığı sürece hoş görünmesinin pek de manası yoktur. Başlar biraz karışmış olabilir. Gelin tasarım nedir, çeşitleri nelerdir üzere soruları yakından inceleyelim ve bu dünyanın pek bilinmeyen noktalarını nazaranlim.


Tasarım nedir?

Tasarım için tarih boyunca bir epey farklı tarif yapılmış olsa da en hoşu Elizabeth Adams Hurwitz’in dediği üzeredir; tasarım, gerekli olanın araştırılmasıdır. Eserin kuvvetli mü, hoş mi, ince mi, güçlü mı, estetik mi, güç mu, kullanışlı mı ne olması gerekiyorsa bunun araştırıldığı ve bir hudut çerçevesinde uygulandığı süreç tasarım sürecidir.

Bu tarifi tasarım gerektiren tüm alanlarda görmek mümkün. İnternet sitesi, taşınabilir uygulama, arayüz, yazılım, mobilya, mimari, moda ve hatta okumakta olduğunuz bu yazının ortaya çıkışı bile emsal bir tasarım sürecinin kararıdur. elbette kelam konusu esere ve uygulama alanına göre tüm tasarım süreçleri kendine özeldir.

Tasarım modelleri:

  • Rasyonel model
  • Hareket merkezli model
Rasyonel model:


Herbert A. Simon, Gerhard Pahl ve Wolfgang Beitz tarafınca ortaya atılan rasyonel tasarım modeline nazaran dizayncılar, kısıtlamalar ve maksatlar çerçevesinde tasarımı bu duruma optimize etmeye çalışırlar. Tasarım plan odaklıdır ve bu süreç bir epey etaptan meydana gelir. Öngörülebilir ve denetimli bir biçimde araştırma, dizaynın şayet olmazsa olmazıdır.

Rasyonel tasarım modeline göre tasarım süreci şu etaplardan oluşur;

  • Tasarım gayesinin belirlendiği tasarım özeti
  • Amaç tahlili
  • Araştırma
  • Tasarım ihtiyaçlarının belirlenmesi
  • Sorunları çözmek için kavramsallaştırma
  • Farklı tasarım tahlillerinin sunulması
  • Geliştirme ve uygunlaştırma
  • Geliştirilen dizaynın test edilmesi
  • Gerçek eser üzerinde dizaynın uygulanması
  • Kıymetlendirme ve sonuçlandırma
  • Sonuca nazaran gerekirse bir daha tasarım
Hareket merkezli model:


Aksiyon merkezli tasarım modeli, rasyonel tasarım modeline reaksiyon olarak doğmuştur. Buna göre dizayncılar hislerini ve yaratıcılıklarını kullanırlar. Tasarım süreci doğaçlama olarak ilerler ve tasarım etapları ise bariz olmamakla bir arada bağlantılır. Aksiyon merkezli tasarım modelinin temelinde ampirist ideoloji yatmaktadır.

Aksiyon merkezli model de tıpkı rasyonel merkezli model üzere araştırma, bilgi ve denemeler üzerine heyetidir. Lakin rasyonel modelde olduğu üzere dizayncıları makul kalıplar içine sokmaz. Aksiyon merkezli modeli benimseyen dizayncılar rastgele bir denetim düzeneği ya da kurallar olmadan tasarım sürecini tamamlamayı hedeflerler.

Felsefi yönelimlerine nazaran tasarım yaklaşımları:


  • Eleştirel tasarım, ilişkin olduğu kültürde var olan bedelleri eleştirir ve yorumlar.
  • İştirakçi tasarım, var olan bir surece katılarak zenginleştirir.
  • Bilimsel tasarım, estetik telaşları birden fazla vakit ikinci planda fiyat ve bilimsel bilgiler ışığında hareket eder.
  • Hizmet tasarımı, eseri değil eser ile bir arada yaşanan tecrübesi organize eder.
  • Sosyoteknik sistem tasarımı, toplum gereksinimlerine odaklanarak bilhassa iş tecrübesini güzelleştirmeyi gayeler.
  • Jenerasyonlar ortası tasarım, yaş ilerledikçe ortaya çıkan problemlerin günlük hayatı etkilememesi üzerine odaklanır.
  • Kullanıcı merkezli tasarım, son kullanıcının istek ve gereksinimlerine odaklanır.
Tasarım ve öteki disiplinler içindeki ilgi:


Tasarım ve sanat içindeki ayrılmaz münasebet hakkındaki birinci öğretiler 20. yüzyılda Alman Bauhaus ve Ulm Tasarım Okulu’nda ortaya atıldı. Sezgiyi kullanarak iş yaratma olarak tanımlanan bu müddet. hoş sanatlar ve uygulamalı sanatlar ortasındaki disiplinlerle paylaşılmış ve her birine has süreçlerden bahsedilmiştir.

Tasarım ve mühendislik içindeki alakanın temelleri; bilimsel ve matematiksel datalar, ekonomik yapılar ve makine sistemleri üzere bir hayli farklı ayrıntı üzerine atılmıştır. Bilimsel odaklı olarak ilerleyen mühendislik çalışmalarının tasarım süreçlerinin insan merkezli olması gerektiğinden bahsedilmiştir.

Tasarım ve üretim içindeki ilgi, uygulama kararı ortaya çıkacak eserlere odaklanır. Uygulama sürecinde rastgele bir sorun çıkmaması, çıkacaksa telafi edilmesi ve eserin planlandığı üzere ortaya çıkması; tasarım sürecinde odaklanılan temel noktadır. Yani temelde üretim dizaynları sorun çözmeye yöneliktir.

Tasarım tipleri:


  • Uygulamalı Sanatlar
  • Mimari
  • Otomotiv tasarımı
  • Biyolojik tasarım
  • Kartografik yahut harita tasarımı
  • Yapılandırma tasarımı
  • İrtibat tasarımı
  • Kostüm tasarımı
  • Tasarım idaresi
  • Ekolojik tasarım
  • Mühendislik tasarımı
  • Tecrübe tasarımı
  • Moda Tasarımı
  • Çiçek tasarımı
  • Oyun tasarımı
  • Grafik tasarım
  • Bilgi mimarisi
  • Bilgi tasarımı
  • Endüstriyel Tasarım
  • Eğitici tasarım
  • Etkileşim dizaynı
  • İç dizayn
  • Peyzaj Mimarlığı
  • Aydınlatma tasarımı
  • Modüler tasarım
  • Hareketli grafik tasarım
  • Tertip tasarımı
  • Süreç tasarımı
  • Eser tasarımı
  • Mülk tasarımı
  • Görünümlü tasarım
  • Hizmet tasarımı
  • Toplumsal tasarım
  • Yazılım Tasarımı
  • Ses tasarımı
  • Mekansal tasarım
  • Stratejik tasarım
  • Sistem mimarisi
  • Sistem tasarımı
  • Sistem modelleme
  • Kentsel Tasarım
  • Kullanıcı tecrübesi tasarımı
  • Kullanıcı arayüzü tasarımı
  • Vexillografi ( Bayrak Tasarımı )
  • Web tasarım
Günümüz dünyasının ayrılmaz bir modülü olan tasarım nedir, cinsleri nelerdir üzere merak edilen soruları yanıtladık ve tasarım ile farklı disiplinler içindeki bağlardan bahsettik. Tasarım dünyası ve tasarım süreçleri hakkındaki fikirlerinizi yorumlarda paylaşabilirsiniz.
 
Üst