“Hep makûs olaylar, can sıkıcı yaşantılar yinelanıyordu. Hoşluklar, bir sefer görünüp kayboluyordu.” Kaygıyı Beklerken, Oğuz Atay
hayatın en son gayesi ölümdür ve tüm varlıkların gayreti cansız pozisyona geri dönmektir. Bu niyetten yola çıkarak ölüm dürtüsü kavramı Freud tarafınca 1920 tarihinde ortaya atılmıştır. Freud 1920 daha sonrasında mevt ve hayat dürtüleri üzerinde ağırlaşmış ve bu iki dürtünün insan hayatının başlangıcından itibaren birbirleriyle ters bir biçimde uğraş ortasında olduklarından kelam etmiştir. Başlangıçtan beri hayat ve mevt iç içedir ve dürtüler de hayat ve mevt içinde konumlanmaktadır. Ömür dürtüsü daima heyecana, hazza ve zevk almaya ulaşmayı talep ederken vefat dürtüsü ise sakinliğe ve hareketsizliğe ulaşmayı ve bu sayede de tansiyonları yok etmeyi hedeflemektedir. Vefat dürtüsünün amacı mevte ulaşmak değil de sakinlik ve sessizlik arayışıdır; Freud Vefat Dürtüsünü(Thanatos) anlatırken “Eros’un gürültüsü ortasında sessiz bir biçimde çalışır.” Cümlesini kurmuştur. Freud bununla birlikte mevt dürtüsüyle ilgili ruhsal ömürde vazgeçilmez biçimde bir dahalenmeyi istediğini, sakinliği sağlamak için de kişinin hiç bir düşünce ortasında olmamasını istediğini belirtir. Buradan yola çıkarak mevt dürtüsü ve psikanalitik ekolün temel prensibini bir arada ele alabiliriz.– Kişi yetişkinlik periyodunda, çocukluk periyodunda çözümlenmemiş çatışmalarını benzeri olaylarda, çocuklukta alaka kurduğu emsal objelerle yinedan yaşantılayarak çözmeye çalışmaktadır. Yani çatışma birebirdir ama obje değişmiştir, kişi burada çocukluk periyodu çözümlenmemiş çatışmalarını gündeme getirerek bu çatışmaları yetişkinlik hayatı bağlarında farklı objelerle çözmeye çalışacaktır. Bu da mevt dürtüsünün sakinlik arayışını akla getirmiştir. Kişi kendini yenidendan huzursuz, çatışmalı bir duruma getirecek, çocukluk periyodu travmatik tecrübeleri şimdiki yeni ilgide çözümlenince ise en son maksat sakinlik ve huzura ulaşılacaktır. Geçmiş, günümüzde bir daha sahnelenir ve sıklıkla daima tıpkı hüsranlı sonla biter. Pekala o mutsuz son ne vakit olmaz? Psikodinamik Terapilerde bunu Transfer dediğimiz kavramda görmek mümkündür. Transfer, kişinin terapistine yönelttiği ve erken obje münasebetlerinden kaynaklanan hislerin tümüne denmektedir. Çocukluğun kıymetli şahıslarıyla olan çocuksu istekler terapi sürecinde terapiste aktarılır ve bu biçimdece terapist-hasta bağında bir daha yaşantılanır. Terapistin transferi fark edip yorumlaması, çatışmayı çözümleyecek olmanın birinci anahtarı olacaktır.
hayatın en son gayesi ölümdür ve tüm varlıkların gayreti cansız pozisyona geri dönmektir. Bu niyetten yola çıkarak ölüm dürtüsü kavramı Freud tarafınca 1920 tarihinde ortaya atılmıştır. Freud 1920 daha sonrasında mevt ve hayat dürtüleri üzerinde ağırlaşmış ve bu iki dürtünün insan hayatının başlangıcından itibaren birbirleriyle ters bir biçimde uğraş ortasında olduklarından kelam etmiştir. Başlangıçtan beri hayat ve mevt iç içedir ve dürtüler de hayat ve mevt içinde konumlanmaktadır. Ömür dürtüsü daima heyecana, hazza ve zevk almaya ulaşmayı talep ederken vefat dürtüsü ise sakinliğe ve hareketsizliğe ulaşmayı ve bu sayede de tansiyonları yok etmeyi hedeflemektedir. Vefat dürtüsünün amacı mevte ulaşmak değil de sakinlik ve sessizlik arayışıdır; Freud Vefat Dürtüsünü(Thanatos) anlatırken “Eros’un gürültüsü ortasında sessiz bir biçimde çalışır.” Cümlesini kurmuştur. Freud bununla birlikte mevt dürtüsüyle ilgili ruhsal ömürde vazgeçilmez biçimde bir dahalenmeyi istediğini, sakinliği sağlamak için de kişinin hiç bir düşünce ortasında olmamasını istediğini belirtir. Buradan yola çıkarak mevt dürtüsü ve psikanalitik ekolün temel prensibini bir arada ele alabiliriz.– Kişi yetişkinlik periyodunda, çocukluk periyodunda çözümlenmemiş çatışmalarını benzeri olaylarda, çocuklukta alaka kurduğu emsal objelerle yinedan yaşantılayarak çözmeye çalışmaktadır. Yani çatışma birebirdir ama obje değişmiştir, kişi burada çocukluk periyodu çözümlenmemiş çatışmalarını gündeme getirerek bu çatışmaları yetişkinlik hayatı bağlarında farklı objelerle çözmeye çalışacaktır. Bu da mevt dürtüsünün sakinlik arayışını akla getirmiştir. Kişi kendini yenidendan huzursuz, çatışmalı bir duruma getirecek, çocukluk periyodu travmatik tecrübeleri şimdiki yeni ilgide çözümlenince ise en son maksat sakinlik ve huzura ulaşılacaktır. Geçmiş, günümüzde bir daha sahnelenir ve sıklıkla daima tıpkı hüsranlı sonla biter. Pekala o mutsuz son ne vakit olmaz? Psikodinamik Terapilerde bunu Transfer dediğimiz kavramda görmek mümkündür. Transfer, kişinin terapistine yönelttiği ve erken obje münasebetlerinden kaynaklanan hislerin tümüne denmektedir. Çocukluğun kıymetli şahıslarıyla olan çocuksu istekler terapi sürecinde terapiste aktarılır ve bu biçimdece terapist-hasta bağında bir daha yaşantılanır. Terapistin transferi fark edip yorumlaması, çatışmayı çözümleyecek olmanın birinci anahtarı olacaktır.