Lohusa Psikolojisi
Lohusa Dönemi
Doğumdan daha sonraki birinci periyot olarak belirlenen lohusa dönemi, 40 gün (6 hafta) devam eden, ve içerisinde, annenin gebelik devrinde değişen hormonlarının eski haline dönerek, annelik hissiyle birlikte bu hormon değişikliğinin kimi vakit lohusa depresyonuna sebep olabildiği bir vakittir.
Doğum daha sonrası lohusalık, hanımın en zayıf periyotlarından biri olup, hormonlar olağan tertibe geçiş yapmaya çalışırlar. Bu süreçte aile takviyesi olmadığında, annede oluşan kronik tansiyon hâli ile bir arada, uyku problemleri, kimi bireylerde ise, “postpartum psikoz” dediğimiz önemli akıl hastalığı bulgularına rastlanabilir.
Psikoterapi dayanağı bu vakitte ehemmiyet taşımakta olup, emzirme, birinci annelik endişelerinin giderilmesi, meskendeki yeni tertibin oluşturulması değer arz edecektir. Annelik Hüznü denilen, doğumdan daha sonraki iki haftada bayanların %70’inde görülen duygulanım değişiklikleri, ayrıyeten gerilim hormonlarının yükselmesi, bu süreci tetikleyerek ,depresyona dönüştürme riskini taşımaktadır. ,
Anneliğe Geçişi Kabullenme Süreci
Çocuğun doğumundan daha sonra, bayanın beyninde memnunluk hormonu olan seratonin azalabilir ve gerilim hormonu olan kortizol artabilir. Yalnız kalan annelerde “Çocuğuma bakamayacağım!, Nefesi durursa vb.” endişeleri oluşabilir.
Anneliğin birinci altı haftalık periyodunda bayanı yalnız bırakmamak fazlaca değerlidir. Bayan, uyuyabilmesi kuralıyla, kendini altı haftada toparlayabilir.
yaşamında yeni bir surece girerek artık anne olduğunu goren, hayatının eski sisteminden farklı tarafa gideceğini fark eden bayan için güç bir kabulleniş periyodu olabilir. Anne olmanın sorumluluğunu üstlenmek güç gelebilir, kişi “Benden anne olmaz.” yahut “Ben berbat bir anne olacağım.” üzere negatif niyetlere kapılabilir.
Hayat Tertibindeki Değişim
Ev hayatına yeni bir bireyin katılmasıyla oluşan nizam değişimleri , sorumluluk artışları ve muhtemel çatışmaların artışı , romantik ilgi ve şahsi bakıma ayırılan vaktin azalması, hatta vakit zaman çocuğa karşı oluşabilen öfke hissine karşı hazırlıklı olmak gereklidir. Meskene yardıma gelen anneanne, babaanne üzere bireylerin de mesken tertibi değişimindeki tesiri, yaşanan irtibat sorunları, yardım eden bireylere müteşekkir olunması yanında özgürlüğün kısıtlandığı hissi tarafları zorlayabilir.
Lohusalık sürecinde ve daha sonrasında, babanın yardımı pek değerlidir. Tüm mesken ve bebek işlerini tek başına üstüne alan annenin lohusa depresyonuna yakalanma riski pek yüksek olup, anneye takviye olunması durumunda hem sürecin daha kolay atlatılması sağlanacak, birebir vakitte uzun vadede eşler içindeki alaka de olumlu istikamette yatırımlanmış olacaktır.
Postpartum (Doğum daha sonrası) Depresyon ve Lohusalık/Annelik Hüznü Farkı:
Postpartum Depresyon, doğumun akabinde 4 hafta ortasında ortaya çıkmakta olup, atipik bir depresyon olarak bedellendirilen, annelik hüznüne bakılırsa daha uzun ve ağır seyreden bir tablodur. Lohusalık/Annelik Hüznü ise, doğum yapan şahıslarda 1-2 günden 1-2 haftaya kadar yavaşça seviyede dertler ile, %50-85 içinde çoğunlukla görülen, badirelerin 2 haftadan uzun sürmesi durumunda, en kısa müddette ruhsal dayanak gerektiren bir durumdur.
Lohusalık periyodundaki meşakkatler 2 haftayı geçtiğinde, ya da problem seviyesi ağır olduğunda, süratlice durum ilerlemeden terapi takviyesi alınmalıdır. Annenin ruhsal takviyeye gereksinimi olduğunu fark edemediği durumlarda, bu mevzudaki hekim görüşme planlamalarında aile yakınları takviye olmalıdır.
Postpartum Depresyon-Lohusalık/Annelik Hüznü Belirtileri:
(Koyu renkle vurgulanmış olanlar ekseriyetle annelik/lohusalık hüznünde görünmez.)
Çocuk sorumluluğu, mesken işleri, uykusuzluk, yeni tertibi oturtma eforu, bebeğin sık ağlaması üzere meseleleri düşünerek, gerilimi artan anne, banyo üzere ferdi muhtaçlıklarını bile güç gerçekleştirecek bir periyottayken, bu konulardan öteki bir şey düşünemeyecek hale gelebilir.. Bu durum da cinsel ilgi aksiyonu aksayabilir, istek azalabilir.
Yapılan araştırmalara göre, doğumdan daha sonra vajinal bölgedeki tahrişten, ya da sezaryen doğumdan dolayı dikiş acıları çeken anne, huzursuz de hissedebilir. hanımın durumunu anlamak birinci adım olmalıdır.
Hamilelik daha sonrası annede meydana gelen hormonsal değişimler 6 hafta yani 40 gün sonunda olağana döneceğinden, lohusalık periyodu boyunca cinsel bağa girilmemesi önerilmektedir. Doğumdan daha sonraki 6 haftada genital organlar eski haline geri döner. Bu süreçte cinsel münasebete girilmesi önerilmemekle bir arada 6 hafta sonunda tabip denetimine takiben müsaade verilebilir.
bu vakitte, cinsel münasebet sırasında yaşanan dertlerin başında, hanımın çabucak hemen hormonal değişimlerini tamamlamamış olması yanında, genital organlarındaki değişimin cinsel münasebet sırasında şiddetli ağrılara niye olabilmesidir. bayanın cinsel isteksizlik yaşamasına bağlı olarak bağ sırasında uyarılmaması ve bu sebeple kuruluk yaşaması yanında, olağan doğum yapan bayanın doğum kesisi bölgesindeki hassasiyet kıymetli noktalardır. Dikişli bölgenin tam olarak iyileşmemesi ve bu bölgede meydana gelen hassasiyet, cinsel münasebet sırasında ağrıya niye olabileceğinden, çiftlerin bu bilgiler ışıdı9nda ihtimamlı davranması önerilmektedir.
Lohusa Psikozu
Lohusa sürecinin ruh hali en ağır biçimi olan psikoz; fikir bozukluğu ve halüsinasyon görmeye ulaşabilen, ağır bir tablodur. Bu süreçte annenin kesinlikle ruhsal takviye, ve gerekliyse ilaç dayanağı alması gereklidir.
Annenin çok takıntılı olması, kimi vakit gerçek olmayan şeyleri duyup gördüğünü argüman edebilmesi , bebek konusunda çok müdafaacı davranmasına niye olabilir. Annenin bebeğine her an ziyan verebileceğini düşünmesi niçiniyle ona karşı kaygıyla yaklaşması da mümkündür.
Bu belirtiler halinde, kesinlikle bir uzman yardımı alınması gerekmektedir. Aksi biçimde bu tip olaylarda intihara varan teşebbüsler kelam konusudur. Kaidelerin derecesine bağlı olarak, ruhsal meseleler yaşayan annenin yaklaşık 2-3 haftalık bir terapi sürecinde hastanede yatması da kelam konusu olabilmektedir.
Lohusalık Süreci Önerileri
Lohusa Dönemi
Doğumdan daha sonraki birinci periyot olarak belirlenen lohusa dönemi, 40 gün (6 hafta) devam eden, ve içerisinde, annenin gebelik devrinde değişen hormonlarının eski haline dönerek, annelik hissiyle birlikte bu hormon değişikliğinin kimi vakit lohusa depresyonuna sebep olabildiği bir vakittir.
Doğum daha sonrası lohusalık, hanımın en zayıf periyotlarından biri olup, hormonlar olağan tertibe geçiş yapmaya çalışırlar. Bu süreçte aile takviyesi olmadığında, annede oluşan kronik tansiyon hâli ile bir arada, uyku problemleri, kimi bireylerde ise, “postpartum psikoz” dediğimiz önemli akıl hastalığı bulgularına rastlanabilir.
Psikoterapi dayanağı bu vakitte ehemmiyet taşımakta olup, emzirme, birinci annelik endişelerinin giderilmesi, meskendeki yeni tertibin oluşturulması değer arz edecektir. Annelik Hüznü denilen, doğumdan daha sonraki iki haftada bayanların %70’inde görülen duygulanım değişiklikleri, ayrıyeten gerilim hormonlarının yükselmesi, bu süreci tetikleyerek ,depresyona dönüştürme riskini taşımaktadır. ,
Anneliğe Geçişi Kabullenme Süreci
Çocuğun doğumundan daha sonra, bayanın beyninde memnunluk hormonu olan seratonin azalabilir ve gerilim hormonu olan kortizol artabilir. Yalnız kalan annelerde “Çocuğuma bakamayacağım!, Nefesi durursa vb.” endişeleri oluşabilir.
Anneliğin birinci altı haftalık periyodunda bayanı yalnız bırakmamak fazlaca değerlidir. Bayan, uyuyabilmesi kuralıyla, kendini altı haftada toparlayabilir.
yaşamında yeni bir surece girerek artık anne olduğunu goren, hayatının eski sisteminden farklı tarafa gideceğini fark eden bayan için güç bir kabulleniş periyodu olabilir. Anne olmanın sorumluluğunu üstlenmek güç gelebilir, kişi “Benden anne olmaz.” yahut “Ben berbat bir anne olacağım.” üzere negatif niyetlere kapılabilir.
Hayat Tertibindeki Değişim
Ev hayatına yeni bir bireyin katılmasıyla oluşan nizam değişimleri , sorumluluk artışları ve muhtemel çatışmaların artışı , romantik ilgi ve şahsi bakıma ayırılan vaktin azalması, hatta vakit zaman çocuğa karşı oluşabilen öfke hissine karşı hazırlıklı olmak gereklidir. Meskene yardıma gelen anneanne, babaanne üzere bireylerin de mesken tertibi değişimindeki tesiri, yaşanan irtibat sorunları, yardım eden bireylere müteşekkir olunması yanında özgürlüğün kısıtlandığı hissi tarafları zorlayabilir.
Lohusalık sürecinde ve daha sonrasında, babanın yardımı pek değerlidir. Tüm mesken ve bebek işlerini tek başına üstüne alan annenin lohusa depresyonuna yakalanma riski pek yüksek olup, anneye takviye olunması durumunda hem sürecin daha kolay atlatılması sağlanacak, birebir vakitte uzun vadede eşler içindeki alaka de olumlu istikamette yatırımlanmış olacaktır.
Postpartum (Doğum daha sonrası) Depresyon ve Lohusalık/Annelik Hüznü Farkı:
Postpartum Depresyon, doğumun akabinde 4 hafta ortasında ortaya çıkmakta olup, atipik bir depresyon olarak bedellendirilen, annelik hüznüne bakılırsa daha uzun ve ağır seyreden bir tablodur. Lohusalık/Annelik Hüznü ise, doğum yapan şahıslarda 1-2 günden 1-2 haftaya kadar yavaşça seviyede dertler ile, %50-85 içinde çoğunlukla görülen, badirelerin 2 haftadan uzun sürmesi durumunda, en kısa müddette ruhsal dayanak gerektiren bir durumdur.
Lohusalık periyodundaki meşakkatler 2 haftayı geçtiğinde, ya da problem seviyesi ağır olduğunda, süratlice durum ilerlemeden terapi takviyesi alınmalıdır. Annenin ruhsal takviyeye gereksinimi olduğunu fark edemediği durumlarda, bu mevzudaki hekim görüşme planlamalarında aile yakınları takviye olmalıdır.
Postpartum Depresyon-Lohusalık/Annelik Hüznü Belirtileri:
(Koyu renkle vurgulanmış olanlar ekseriyetle annelik/lohusalık hüznünde görünmez.)
- Kendine dair değersizlik, yetersizlik , güvensizlik, çaresizlik hisleri
- İçe kapanıklık
- Kaygı
- Suçluluk hissi, ağlama atakları
- Hareket ve konuşmada yavaşlık ya da tam aykırısı hiperaktivite
- İştah , uyku bozuklukları,
- Unutkanlık,
- Duygusal iniş çıkışlar,
- Konsantrasyon ve karar verme yeteneğinde azalma, tasa,
- Cinsel isteksizlik,
- Ölüm ve intiharla ilgili fikirler,
- Öfke hissi,
- Yoğun ümitsizlik, yalnızlık, , denetim kaybı, çıldırma korkusu, hayatı anlamsız bulma,
- Bebeğe karşı ilgisizlik, bebeği için çok endişelenme, bebeğe ziyan vermekle ilgili düşünceler
Çocuk sorumluluğu, mesken işleri, uykusuzluk, yeni tertibi oturtma eforu, bebeğin sık ağlaması üzere meseleleri düşünerek, gerilimi artan anne, banyo üzere ferdi muhtaçlıklarını bile güç gerçekleştirecek bir periyottayken, bu konulardan öteki bir şey düşünemeyecek hale gelebilir.. Bu durum da cinsel ilgi aksiyonu aksayabilir, istek azalabilir.
Yapılan araştırmalara göre, doğumdan daha sonra vajinal bölgedeki tahrişten, ya da sezaryen doğumdan dolayı dikiş acıları çeken anne, huzursuz de hissedebilir. hanımın durumunu anlamak birinci adım olmalıdır.
Hamilelik daha sonrası annede meydana gelen hormonsal değişimler 6 hafta yani 40 gün sonunda olağana döneceğinden, lohusalık periyodu boyunca cinsel bağa girilmemesi önerilmektedir. Doğumdan daha sonraki 6 haftada genital organlar eski haline geri döner. Bu süreçte cinsel münasebete girilmesi önerilmemekle bir arada 6 hafta sonunda tabip denetimine takiben müsaade verilebilir.
bu vakitte, cinsel münasebet sırasında yaşanan dertlerin başında, hanımın çabucak hemen hormonal değişimlerini tamamlamamış olması yanında, genital organlarındaki değişimin cinsel münasebet sırasında şiddetli ağrılara niye olabilmesidir. bayanın cinsel isteksizlik yaşamasına bağlı olarak bağ sırasında uyarılmaması ve bu sebeple kuruluk yaşaması yanında, olağan doğum yapan bayanın doğum kesisi bölgesindeki hassasiyet kıymetli noktalardır. Dikişli bölgenin tam olarak iyileşmemesi ve bu bölgede meydana gelen hassasiyet, cinsel münasebet sırasında ağrıya niye olabileceğinden, çiftlerin bu bilgiler ışıdı9nda ihtimamlı davranması önerilmektedir.
Lohusa Psikozu
Lohusa sürecinin ruh hali en ağır biçimi olan psikoz; fikir bozukluğu ve halüsinasyon görmeye ulaşabilen, ağır bir tablodur. Bu süreçte annenin kesinlikle ruhsal takviye, ve gerekliyse ilaç dayanağı alması gereklidir.
Annenin çok takıntılı olması, kimi vakit gerçek olmayan şeyleri duyup gördüğünü argüman edebilmesi , bebek konusunda çok müdafaacı davranmasına niye olabilir. Annenin bebeğine her an ziyan verebileceğini düşünmesi niçiniyle ona karşı kaygıyla yaklaşması da mümkündür.
Bu belirtiler halinde, kesinlikle bir uzman yardımı alınması gerekmektedir. Aksi biçimde bu tip olaylarda intihara varan teşebbüsler kelam konusudur. Kaidelerin derecesine bağlı olarak, ruhsal meseleler yaşayan annenin yaklaşık 2-3 haftalık bir terapi sürecinde hastanede yatması da kelam konusu olabilmektedir.
Lohusalık Süreci Önerileri
- Kendinize, eşinize ve bebeğinize, bu sürece alışmak için vakit tanıyın, sabırlı olmaya çalışın.
- bu vakitte en kıymetli mevzu bireylerin birbirine olan takviyelerini , empatilerini arttırmasıdır.
- Bebeğinizle bağınızı kuvvetlendirmek için biberonla besliyor olsanız bile cildinizin onunkiyle temas halinde olmasını sağlayın.
- Lohusa anneyi eş ve aile dostları olarak, rahatlatın, telaşlarından kurtulmasına yardım edin.
- Anneye küçük sürprizler yaparak evlilik ömrünüzün heyecanını müdafaaya çalışın
- Annenin ani duygusallıklarına ve çok reaksiyonlarına karşı hazırlıklı olun, eleştirmeyin.
- Omega 3 vb. gerekli vitaminlerin alınmasına dikkat ederek, fırsat yaratıp güneş ışığının altında vakit geçirerek, kısa vakit içinderda bile olsa sevdiğiniz bir dostunuzla bir kahve molası vererek, kendinizi ödüllendirin.
- Açık irtibatta olun, istek ve rahatsızlıklarınızı birikmeden, kırıcı olmadan, sakin ortamlarda belirtmeye çalışın.
- Kriz anlarını denetimle yönetin, süreksiz olduklarını kendinize hatırlatın, kiz anlarında yıkıcı konuşma ve tavırların size de ailenize de uzun vadede bir şey kazandırmayacağını unutmayın.
- Psikoterapi dayanağı almayı deneyin, olay ve meselelere hem kendiniz tıpkı vakitte öteki aile bireyleri açısından nasıl daha çözümcül yaklaşabileceğinizi öğrenin.