KARDEŞLER REKABETİ
Ebeveynelerin çocuklarını yetiştirirken en zorlandıkları ve kendilerini en çaresiz hissettikleri konulardan biri elbet kardeş rekabetidir. Bu yazıya sizlere, rekabet duygusu, kardeş rekabetinin sebepleri ve kardeşin dünyaya gelişindilk evvel yapılabileceklerkonusundan sizlere bilgiler sunmaya çalışacağım.
Kardeş rekabeti konusunda kendini çaresiz hisseden ebeveynlerin bilmesi gereken birinci şey, bunun üniversal olarak olağan bir his ve bir müddetç olduğudur. Rekabet ve kıskançlık da tüm hisler üzere kabul edilebilir olmalıdır. Atılacak hakikat adımlarla, süreci adil olarak ve asgarî olumsuz reaksiyonla yönetebilmek asıl ve gerçekçi maksadımız olmalıdır. Yapılan pek fazlaca araştırma, kardeş rekabet güzel yönetildiği takdirde çocukların kişilik gelişmenine, paylaşma, sorun çözme, rekabeti yönetebilme, empati, dayanıklılık, uzlaşma marifetlerine olumlu tesir ettiğini göstermektedir.
Yapılan pek epeyce çalışmada kardeşler ortası yaş farkı azaldıkça, rekabet ve kıskançlık şiddetinin arttığı görülmektedir. Bunun en besbelli sebebi olarak ise 3 yaş öncesi, annenin ilgisine gereksinimin ağır olması ve annenin ilgisini paylaşmak zorunda kalan çocuğun kardeşine ve annesine karşı yansısı olarak gösterilmektedir.
Kardeş Rekabetinin Temel niçinleri
Her şeydilk evvel çocuk davranışlarının sebepleri anlaşılmadan, tahlile ulaşmanın mümkün olamayacağını bilmek gerekir.
İlk çocuk, kardeşi olana kadar, ebeveynlerin ve tüm yakın etrafın ilgisini, sevgisini büsbütün üzerinde hisseder. Lakin kardeşin dünyaya gelişi ile bir anda ilgiyi kaybeden çocuğun sevgiyi de kaybedeceğine dair tasaları başlar. Çocuklar hem bu korkuyu sözel olarak söz etmeyi bilmez birebir vakitte bununla nasıl baş edeceğini bilemez. Yetişkinler tarafınca anlaşılamadığında ve süreç yeterli yönetilemediğinde, kardeşin varlığını tehdit olarak algılamaya başlar ve çocukta öfke meydana gelir.
Kardeşin gelmesi ile üstündeki ilginin azaldığını fark eden çocuk farklı formlarda dikkati çekme eğiliminde olabilirler. Ebeveynler tarafınca “yaramazlık-haylazlık” olarak isimlendirilen bu davranışlar aslında çocukların “beni görün, bende buradayım” deme biçimidir. kimi birtakım çocukların Birinci olarak verdiği bu sinyaller fark edilemez ve öfke ile bir arada, kardeşine ziyan verici davranışlar oluşmaya başlar. Sırf bu türlü ebeveyninin dikkatini çekebildiğini fark eden çocuklar da ise bu davranışlar giderek pekişir.
Kardeşin doğumundan daha sonra ebeveynlerin birinci çocuktan beklentileri giderek artar. Öncesinde sorumlukları olmayan çocuğa “abi/abla” sorumluluğu verilir ve yetişkinlerce onun artık akıllı, anlayışlı, uslu olması, ebeveynlerinin işlerini kolaylaştırması beklenir. Olağan kurallarda her çocuk büyümek ister. Ancak kardeş gelişinin akabinde kimi bazı ebeveynler adeta çocukluğuna veda etmesini, bir gün birkaç hafta üzere kısa bir vakitte olgunlaşmasını bekler.
Bunlarla birlikte, süreçte oluşan kardeş rekabetini tetikleyip arttıracak hayli farklı niçinler olabilmektedir. Lakin bunların en başında ebeveynlerin sıhhatsiz yaklaşımlarını birinci sırada söylemek mümkündür.
Kardeş Gelmeden Evvel Neler Yapılmalı?
Çocuğunuza, kardeşi olacağını ne vakit söyleyeceğiniz dikkat edilmesi gereken birinci konulardan biridir. Uzmanları birçok haberi paylaşmak için annenin, gebeliğin riskli olan birinci 3 ayı atlatmayı beklemesi istikametinde görüş belirtmektedir. Gebeliğin sonlanabilmesi durumunda çocuğun bunu anlamlandırması pek zordur. Şayet mümkünse cinsiyetinin muhakkak olması ve karının belirginleşmeye başlamasının akabinde bu haberi ebeveynleri çocukla paylaşılabilir. Fakat bu süreçte çocuğun, bu haberi etrafından duyma ihtimali var ise, etrafında gizli-saklı konuşmalar olacak ve çocuğu kaygılandıracaksa ve ebeveyne olan inancı sarsacaksa hayli beklemeden ebeveynler hazır hissettiğinde, haberi çocuğa açıklamak daha sağlıklı olacaktır.
Büyük çocuğun ömründe kıymetli bir değişiklik yapılacaksa (tuvalet alışkanlığı, odasını ayırma/değiştirme, okula başlama vb.) ya doğumdan bir süre evvel ve hatta kardeş haberini çocuk ile paylaşmadan ya da doğumdan bir süre daha sonra yapılmalıdır. Zira bu stil önemli değişiklikler çocuğun dünyasında birinci etapta tehdit olarak algılanabilir ve direnç oluşturabilir. Bu cins değişimleri kardeşin gelişi ile ilişkilendirmesi daha sonraki süreci de zorlaştırmaktadır.
Kardeş için hazırlık yapılırken, çocukta şayet istekliyse, bir arada yapılması, kendi şahsi tarihine dair süreçlerinde anlatılması yarar sağlayabilmektedir. Lakin çocuk istekli değilse bu mevzuda hiç zorlanmamalıdır.
Çocuklar sıklıkla kardeşleriyle çabucak oyun oynayacağı hayali ile doğumu beklerler ve doğumun akabinde hayal kırıklığına uğrarlar. O sebeple gebelik sürecinde çocuğu buna hazırlamak kıymetlidir. Başlarda bir süre kardeşinin daima uyuyacağı, vakit zaman ağlayacağı, büyümesinin akabinde onunla oynayabileceği bir daha kendi bebekliği üzerinden de anlatılması sürece katkı sağlayacaktır.
Doğum öncesinde, kardeşin dünyaya gelişi ve daha sonrasını anlatan, çocuklar için hazırlanmış biroldukça terapötik öykü kitabı bulunmaktadır. Gebelik sürecinde bu tıpta kitaplar okunarak çocuğun his dünyasını hazırlamak faydalı olabilmektedir.
Doğum çocuklar için anlamlandırması pek güç bir durumdur. Annenin sıkça hastaneye gidişlerine ve gebelik sürecine şahit olan çocuk, annenin sıhhati ve güvenliği ile ilgili telaş duymaya başlar. Bu sebeple doğumdan bir süre evvel, çocuğu yaşanacaklar hakkında bilgilendirmek çocuğun ruhsal dünyasını düzenleyici bir tesir yaratmaktadır. Anne doğuma gittiğinde çocuğun kiminle kalacağı, ebeveynlerini ve kardeşini ne vakit bakılırsabileceği konusunda bilgilendirilerek çocuk ruhsal olarak hazırlanabilir.
Ebeveynelerin çocuklarını yetiştirirken en zorlandıkları ve kendilerini en çaresiz hissettikleri konulardan biri elbet kardeş rekabetidir. Bu yazıya sizlere, rekabet duygusu, kardeş rekabetinin sebepleri ve kardeşin dünyaya gelişindilk evvel yapılabileceklerkonusundan sizlere bilgiler sunmaya çalışacağım.
Kardeş rekabeti konusunda kendini çaresiz hisseden ebeveynlerin bilmesi gereken birinci şey, bunun üniversal olarak olağan bir his ve bir müddetç olduğudur. Rekabet ve kıskançlık da tüm hisler üzere kabul edilebilir olmalıdır. Atılacak hakikat adımlarla, süreci adil olarak ve asgarî olumsuz reaksiyonla yönetebilmek asıl ve gerçekçi maksadımız olmalıdır. Yapılan pek fazlaca araştırma, kardeş rekabet güzel yönetildiği takdirde çocukların kişilik gelişmenine, paylaşma, sorun çözme, rekabeti yönetebilme, empati, dayanıklılık, uzlaşma marifetlerine olumlu tesir ettiğini göstermektedir.
Yapılan pek epeyce çalışmada kardeşler ortası yaş farkı azaldıkça, rekabet ve kıskançlık şiddetinin arttığı görülmektedir. Bunun en besbelli sebebi olarak ise 3 yaş öncesi, annenin ilgisine gereksinimin ağır olması ve annenin ilgisini paylaşmak zorunda kalan çocuğun kardeşine ve annesine karşı yansısı olarak gösterilmektedir.
Kardeş Rekabetinin Temel niçinleri
Her şeydilk evvel çocuk davranışlarının sebepleri anlaşılmadan, tahlile ulaşmanın mümkün olamayacağını bilmek gerekir.
İlk çocuk, kardeşi olana kadar, ebeveynlerin ve tüm yakın etrafın ilgisini, sevgisini büsbütün üzerinde hisseder. Lakin kardeşin dünyaya gelişi ile bir anda ilgiyi kaybeden çocuğun sevgiyi de kaybedeceğine dair tasaları başlar. Çocuklar hem bu korkuyu sözel olarak söz etmeyi bilmez birebir vakitte bununla nasıl baş edeceğini bilemez. Yetişkinler tarafınca anlaşılamadığında ve süreç yeterli yönetilemediğinde, kardeşin varlığını tehdit olarak algılamaya başlar ve çocukta öfke meydana gelir.
Kardeşin gelmesi ile üstündeki ilginin azaldığını fark eden çocuk farklı formlarda dikkati çekme eğiliminde olabilirler. Ebeveynler tarafınca “yaramazlık-haylazlık” olarak isimlendirilen bu davranışlar aslında çocukların “beni görün, bende buradayım” deme biçimidir. kimi birtakım çocukların Birinci olarak verdiği bu sinyaller fark edilemez ve öfke ile bir arada, kardeşine ziyan verici davranışlar oluşmaya başlar. Sırf bu türlü ebeveyninin dikkatini çekebildiğini fark eden çocuklar da ise bu davranışlar giderek pekişir.
Kardeşin doğumundan daha sonra ebeveynlerin birinci çocuktan beklentileri giderek artar. Öncesinde sorumlukları olmayan çocuğa “abi/abla” sorumluluğu verilir ve yetişkinlerce onun artık akıllı, anlayışlı, uslu olması, ebeveynlerinin işlerini kolaylaştırması beklenir. Olağan kurallarda her çocuk büyümek ister. Ancak kardeş gelişinin akabinde kimi bazı ebeveynler adeta çocukluğuna veda etmesini, bir gün birkaç hafta üzere kısa bir vakitte olgunlaşmasını bekler.
Bunlarla birlikte, süreçte oluşan kardeş rekabetini tetikleyip arttıracak hayli farklı niçinler olabilmektedir. Lakin bunların en başında ebeveynlerin sıhhatsiz yaklaşımlarını birinci sırada söylemek mümkündür.
Kardeş Gelmeden Evvel Neler Yapılmalı?
Çocuğunuza, kardeşi olacağını ne vakit söyleyeceğiniz dikkat edilmesi gereken birinci konulardan biridir. Uzmanları birçok haberi paylaşmak için annenin, gebeliğin riskli olan birinci 3 ayı atlatmayı beklemesi istikametinde görüş belirtmektedir. Gebeliğin sonlanabilmesi durumunda çocuğun bunu anlamlandırması pek zordur. Şayet mümkünse cinsiyetinin muhakkak olması ve karının belirginleşmeye başlamasının akabinde bu haberi ebeveynleri çocukla paylaşılabilir. Fakat bu süreçte çocuğun, bu haberi etrafından duyma ihtimali var ise, etrafında gizli-saklı konuşmalar olacak ve çocuğu kaygılandıracaksa ve ebeveyne olan inancı sarsacaksa hayli beklemeden ebeveynler hazır hissettiğinde, haberi çocuğa açıklamak daha sağlıklı olacaktır.
Büyük çocuğun ömründe kıymetli bir değişiklik yapılacaksa (tuvalet alışkanlığı, odasını ayırma/değiştirme, okula başlama vb.) ya doğumdan bir süre evvel ve hatta kardeş haberini çocuk ile paylaşmadan ya da doğumdan bir süre daha sonra yapılmalıdır. Zira bu stil önemli değişiklikler çocuğun dünyasında birinci etapta tehdit olarak algılanabilir ve direnç oluşturabilir. Bu cins değişimleri kardeşin gelişi ile ilişkilendirmesi daha sonraki süreci de zorlaştırmaktadır.
Kardeş için hazırlık yapılırken, çocukta şayet istekliyse, bir arada yapılması, kendi şahsi tarihine dair süreçlerinde anlatılması yarar sağlayabilmektedir. Lakin çocuk istekli değilse bu mevzuda hiç zorlanmamalıdır.
Çocuklar sıklıkla kardeşleriyle çabucak oyun oynayacağı hayali ile doğumu beklerler ve doğumun akabinde hayal kırıklığına uğrarlar. O sebeple gebelik sürecinde çocuğu buna hazırlamak kıymetlidir. Başlarda bir süre kardeşinin daima uyuyacağı, vakit zaman ağlayacağı, büyümesinin akabinde onunla oynayabileceği bir daha kendi bebekliği üzerinden de anlatılması sürece katkı sağlayacaktır.
Doğum öncesinde, kardeşin dünyaya gelişi ve daha sonrasını anlatan, çocuklar için hazırlanmış biroldukça terapötik öykü kitabı bulunmaktadır. Gebelik sürecinde bu tıpta kitaplar okunarak çocuğun his dünyasını hazırlamak faydalı olabilmektedir.
Doğum çocuklar için anlamlandırması pek güç bir durumdur. Annenin sıkça hastaneye gidişlerine ve gebelik sürecine şahit olan çocuk, annenin sıhhati ve güvenliği ile ilgili telaş duymaya başlar. Bu sebeple doğumdan bir süre evvel, çocuğu yaşanacaklar hakkında bilgilendirmek çocuğun ruhsal dünyasını düzenleyici bir tesir yaratmaktadır. Anne doğuma gittiğinde çocuğun kiminle kalacağı, ebeveynlerini ve kardeşini ne vakit bakılırsabileceği konusunda bilgilendirilerek çocuk ruhsal olarak hazırlanabilir.