Kardeş Kıskançlığı / Ruhsal Danışman Fatma Subaşı
Annenin gebe olmasıyla başlayan bu kıssa, çocuğa nasıl söyleneceği, istemediğinde neler yapılacağı, sadece çocuk istiyor diye gebe kalmaya çalışmak, doğum daha sonrasında yaşanacaklar kardeş kıskançlıkları üzere biroldukça süreç barındırır. Bu mühlet içerisinde eşinizin dayanağı sizi rahatlatır.
Bir çocuğun kardeş istemesi hoş histir. Ebeveynler de çocuk yapmadan evvel birçok defa ‘Kardeş istiyor musun?’ diye çocuklarına sorarlar. halbuki çocukların kararlarının epey çabuk değiştiği gerçeğini unuturlar. halbuki en berbatı de ‘Sen istedin yaptık!’ denmesidir. Bu çocukların omuzlarında taşıyamayacağı yük olur. En sağlıklısı çocuğa bunun sonucunın anne babasının vereceğini anlatmaktır.
Yeni Doğacak Kardeşin Gelişi Ne Vakit Söylenmeli
Çocuğa bu açıklamayı yaparken birfazlaca faktörü göz önünde bulundurmanız gerekir. Erken söylenildiği vakit birtakım aksilikler yaşanabilir. Annenin 0-3 ay devrinde birtakım aksilikler yaşayabileceği için çocuğa açıklama yapmak erken olabilir. Okul öncesi devirde ise vakit kavramı olmadığı için bir an evvel doğmasını isteyebilirler. En sağlıklısı karnınız besbelli olana kadar söylememektir.
Birinci çocuk, kardeşi olana kadar, anne ve babasının ilgisini, sevgisini büsbütün üzerinde hisseder, bunları kimselerle paylaşmadan büyür. Kardeşin dünyaya gelmesi ile birlikte kendi üzerinde toplanan bu ilgi ve sevginin azaldığını görür. Zira yeni doğan çocuk en azından fizikî temel muhtaçlıkları niçiniyle daha epeyce vakit ve güç harcamayı gerektirir ki bu durum, büyük olan çocuğun öncesinden kendisine sunulan vakit, ilgi ve emeğin kısıtlanması ile olur.
Ayrıyeten, gelen çocuğun cinsiyeti, annenin yükünün azaltılması için büyük çocuğun kreşe başlaması, odasının ayrılması vb. değişiklikler çocuğun hayatında biroldukca yeniliğe, çocuk için olumsuz değişikliklere ahenk sağlamak zorunda kalmasını sağlar. Bu durum çocukta ahenk problemlerini ortaya çıkartır ki çocuklar, kolay rutin sistemlerinin bozulmasında bile ahenk kuvvetlikleri gösterirler. Zira rutin, bir öbür sözle, bir adım daha sonrasını bilmek onlara inanç verir.
Kardeşler ortası yaş farkı ne kadar az ise kıskançlığın şiddeti o derece büyük olur. Zira 3-4 yaş öncesi, anneye duyulan ağır ilgi periyotlarıdır. bu vakitte annenin ilgisini paylaşmak zorunda kalan çocuğun kardeşine ve annesine karşı reaksiyonu büyük olur.
kimi birtakım küçük kardeşin gelmesiyle birlikte, anne ve babaların birinci çocuktan beklentileri artar; daha fazla sorumluluk almaları, başarılı olmaları tarafında baskılar ortaya çıkarken; öbür yandan da, kardeşi ile olan bağlantılarında uyumlu ve olumlu hatta kardeşi ile ilgili sorumluluklara yardımcı olması beklenir. Olumsuz tavır ve yaklaşımlarından dolayı birden fazla vakit suçlanır, cezalandırılır.
bu biçimdece çocuğun, bebeğe karşı hissettiği kızgınlık, kırgınlık, haksızlığa uğradığı hisleri evvela anne babasına çabucak sonrasında da kardeşine hakikat yönelir. Çocuk şayet kendisini dışlanmış, yalnız, sevilmeyen çocuk olarak hissederse kaybettiklerini tekrar kazanmak için bebekleşmeye başlar. Kardeşi üzere bez bağlanmasını isteme, çişini, kakasını beze yapma, biberonla süt içme, annesini emme, bebeksi konuşma; başarısızlıklar, uyumsuz ve hırçın davranışlar, öfke patlamaları, kurallara uymama vb. olumsuz davranışlar ortaya çıkar.
Kardeşi Olacağı Nasıl Söylenir?
Kardeşi olacağını çocuk kendini keyifli hissettiğinde, yeterli hissettiğinde söylenebilir. Açıklama yaparken sıradan cümleler kurmanız çocuğun anlamasını kolaylaştırır. “Babanla bir çocuk yapmaya karar verdik. Şu an karnımda bebek var. Senin bir kardeşin olacak. Artık 4 kişilik aile olacağız.” üzere çocuğun anlayacağı duygusal açıklamalar olmayan sözlerle açıklama yapabilirsiniz. Bu cümleyi kendi ailenize nazaran değiştirebilirsiniz…
Vereceği reaksiyonlara hazırlıklı olun, kaygılanmayın… Bu süreci soğukkanlılıkla ve sakin geçirmeye ihtimam gösterin…
Kardeşini Çok Kıskanıyor Ne Yapabilirim?
• Rekabeti besleyecek durumlardan kaçının.
• Hakemlik yapmaktan kaçının.
• Karşılaştırmalardan kaçının.
• Kardeş günü planlayın ve bir arada yapacağı etkinlikler oluşturun.
• Yaşının üzerinde, kardeşiyle ilgili sorumlulukları yüklemeyin.
• Çocuğun kıskançlığını ortadan kaldırmaya ve kardeşini sevdirmeye çalışmak yerine, olumsuz hislerini tabir edebilmesini sağlamalısınız. “Beni epeyce yoruyor, bu yüzden kimi vakit ben de ona kızabiliyorum, hiç bir şeyini kendisi yapamadığı için ben yardım etmek zorundayım, bu yüzden epeyce yoruluyorum, sana eskisi üzere vakit ayıramıyorum lakin seni evvelde sevdiğimden daha az sevdiğimi düşünme, ben de kardeşim doğduğunda bu biçimde hissetmiştim.” vb. tabirlerle onun olumsuz hislerini tabir etmesini cesaretlendirin ve onu anladığınızı gösterin.
• “Biricik”liğini O’na hissettirin. “Sen benim biricik kızımsın/oğlumsun, senin annen/baban olduğum için fazlaca mutluyum, uygun ki senin üzere bir kızım/oğlum var” vb. sözleri sıkça kullanın. Bu sözlerinizin gerçekliğini ona vakit ayırarak, bir arada oyun oynayarak, keyifli etkinlikler yaparak gösterin.
Kelamı edilen yaklaşım ve teklifler ile baş edemediğinizi, çocuğunuzun meselelerinin büyüdüğünü gözlemlediğiniz takdirde ise kesinlikle bir uzman takviyesini ihmal etmeyiniz.
Annenin gebe olmasıyla başlayan bu kıssa, çocuğa nasıl söyleneceği, istemediğinde neler yapılacağı, sadece çocuk istiyor diye gebe kalmaya çalışmak, doğum daha sonrasında yaşanacaklar kardeş kıskançlıkları üzere biroldukça süreç barındırır. Bu mühlet içerisinde eşinizin dayanağı sizi rahatlatır.
Bir çocuğun kardeş istemesi hoş histir. Ebeveynler de çocuk yapmadan evvel birçok defa ‘Kardeş istiyor musun?’ diye çocuklarına sorarlar. halbuki çocukların kararlarının epey çabuk değiştiği gerçeğini unuturlar. halbuki en berbatı de ‘Sen istedin yaptık!’ denmesidir. Bu çocukların omuzlarında taşıyamayacağı yük olur. En sağlıklısı çocuğa bunun sonucunın anne babasının vereceğini anlatmaktır.
Yeni Doğacak Kardeşin Gelişi Ne Vakit Söylenmeli
Çocuğa bu açıklamayı yaparken birfazlaca faktörü göz önünde bulundurmanız gerekir. Erken söylenildiği vakit birtakım aksilikler yaşanabilir. Annenin 0-3 ay devrinde birtakım aksilikler yaşayabileceği için çocuğa açıklama yapmak erken olabilir. Okul öncesi devirde ise vakit kavramı olmadığı için bir an evvel doğmasını isteyebilirler. En sağlıklısı karnınız besbelli olana kadar söylememektir.
Birinci çocuk, kardeşi olana kadar, anne ve babasının ilgisini, sevgisini büsbütün üzerinde hisseder, bunları kimselerle paylaşmadan büyür. Kardeşin dünyaya gelmesi ile birlikte kendi üzerinde toplanan bu ilgi ve sevginin azaldığını görür. Zira yeni doğan çocuk en azından fizikî temel muhtaçlıkları niçiniyle daha epeyce vakit ve güç harcamayı gerektirir ki bu durum, büyük olan çocuğun öncesinden kendisine sunulan vakit, ilgi ve emeğin kısıtlanması ile olur.
Ayrıyeten, gelen çocuğun cinsiyeti, annenin yükünün azaltılması için büyük çocuğun kreşe başlaması, odasının ayrılması vb. değişiklikler çocuğun hayatında biroldukca yeniliğe, çocuk için olumsuz değişikliklere ahenk sağlamak zorunda kalmasını sağlar. Bu durum çocukta ahenk problemlerini ortaya çıkartır ki çocuklar, kolay rutin sistemlerinin bozulmasında bile ahenk kuvvetlikleri gösterirler. Zira rutin, bir öbür sözle, bir adım daha sonrasını bilmek onlara inanç verir.
Kardeşler ortası yaş farkı ne kadar az ise kıskançlığın şiddeti o derece büyük olur. Zira 3-4 yaş öncesi, anneye duyulan ağır ilgi periyotlarıdır. bu vakitte annenin ilgisini paylaşmak zorunda kalan çocuğun kardeşine ve annesine karşı reaksiyonu büyük olur.
kimi birtakım küçük kardeşin gelmesiyle birlikte, anne ve babaların birinci çocuktan beklentileri artar; daha fazla sorumluluk almaları, başarılı olmaları tarafında baskılar ortaya çıkarken; öbür yandan da, kardeşi ile olan bağlantılarında uyumlu ve olumlu hatta kardeşi ile ilgili sorumluluklara yardımcı olması beklenir. Olumsuz tavır ve yaklaşımlarından dolayı birden fazla vakit suçlanır, cezalandırılır.
bu biçimdece çocuğun, bebeğe karşı hissettiği kızgınlık, kırgınlık, haksızlığa uğradığı hisleri evvela anne babasına çabucak sonrasında da kardeşine hakikat yönelir. Çocuk şayet kendisini dışlanmış, yalnız, sevilmeyen çocuk olarak hissederse kaybettiklerini tekrar kazanmak için bebekleşmeye başlar. Kardeşi üzere bez bağlanmasını isteme, çişini, kakasını beze yapma, biberonla süt içme, annesini emme, bebeksi konuşma; başarısızlıklar, uyumsuz ve hırçın davranışlar, öfke patlamaları, kurallara uymama vb. olumsuz davranışlar ortaya çıkar.
Kardeşi Olacağı Nasıl Söylenir?
Kardeşi olacağını çocuk kendini keyifli hissettiğinde, yeterli hissettiğinde söylenebilir. Açıklama yaparken sıradan cümleler kurmanız çocuğun anlamasını kolaylaştırır. “Babanla bir çocuk yapmaya karar verdik. Şu an karnımda bebek var. Senin bir kardeşin olacak. Artık 4 kişilik aile olacağız.” üzere çocuğun anlayacağı duygusal açıklamalar olmayan sözlerle açıklama yapabilirsiniz. Bu cümleyi kendi ailenize nazaran değiştirebilirsiniz…
Vereceği reaksiyonlara hazırlıklı olun, kaygılanmayın… Bu süreci soğukkanlılıkla ve sakin geçirmeye ihtimam gösterin…
Kardeşini Çok Kıskanıyor Ne Yapabilirim?
• Rekabeti besleyecek durumlardan kaçının.
• Hakemlik yapmaktan kaçının.
• Karşılaştırmalardan kaçının.
• Kardeş günü planlayın ve bir arada yapacağı etkinlikler oluşturun.
• Yaşının üzerinde, kardeşiyle ilgili sorumlulukları yüklemeyin.
• Çocuğun kıskançlığını ortadan kaldırmaya ve kardeşini sevdirmeye çalışmak yerine, olumsuz hislerini tabir edebilmesini sağlamalısınız. “Beni epeyce yoruyor, bu yüzden kimi vakit ben de ona kızabiliyorum, hiç bir şeyini kendisi yapamadığı için ben yardım etmek zorundayım, bu yüzden epeyce yoruluyorum, sana eskisi üzere vakit ayıramıyorum lakin seni evvelde sevdiğimden daha az sevdiğimi düşünme, ben de kardeşim doğduğunda bu biçimde hissetmiştim.” vb. tabirlerle onun olumsuz hislerini tabir etmesini cesaretlendirin ve onu anladığınızı gösterin.
• “Biricik”liğini O’na hissettirin. “Sen benim biricik kızımsın/oğlumsun, senin annen/baban olduğum için fazlaca mutluyum, uygun ki senin üzere bir kızım/oğlum var” vb. sözleri sıkça kullanın. Bu sözlerinizin gerçekliğini ona vakit ayırarak, bir arada oyun oynayarak, keyifli etkinlikler yaparak gösterin.
Kelamı edilen yaklaşım ve teklifler ile baş edemediğinizi, çocuğunuzun meselelerinin büyüdüğünü gözlemlediğiniz takdirde ise kesinlikle bir uzman takviyesini ihmal etmeyiniz.