Kıskançlık duygusu, herkesin yaradılışında vardır. Bu duygunun
varlığı kişinin gelişmeninde tesirli olduğu kadar, çok uyarılmıs olması
halinde de hayatı zora sokar. Hele ki bu bir çocuksa hayat daha da zor
bir hal alır.
Anne-babaların bilmesi gereken en kıymetli şey ‘kardeş kıskançlığı’nın
doğal, üniversal ve beklenen bir durum olduğudur. Bu durum karşısında
paniğe kapılmak pek yanlış bir davranış olacaktır. Anne-baba ne
kadar rahat olursa çocukta bu devri bir o kadar rahat atlatır.
Kıskançlığın en büyük sebebi büyük kardeşin en kıymetli varlığı olan
anne ve babasını, kardeşiyle paylaşmasıdır. Ancak kıskançlık sadece
büyük çocukta ortaya çıkan bir durum değildir. Küçük kardeş büyüdükçe,
büyük kardeşin maharetleri karşısında kendini yetersiz hissedebilir ve ona
tanınan ayrıcalıklar olduğunu düşünerek kıskançlık duymaya başlar.
KARDEŞ KISKANÇLIĞI KARŞISINDA ANNE – BABA
TAVIRLARI NASIL OLMALIDIR ?
– Anne-babalar çocuklarına eşit davrandıklarında kıskançlık tetiklenir.
Kıymetli olan eşit davranmak değil ‘adil’ davranmaktır. Zira her
çocuk birbirinden farklıdır. Eşit vakit ayırmak yerine çocuğa
ihtiyacına göre vakit ayırmak gerekir. Sevginizin eşit olduğunu
göstermek yerine, her çocuğa yalnızca kendine özel sevgi duyulduğunu
göstermek hakikat olacaktır.
– Anne- babasının kendine adil davranmadığını hisseden çocuk, anne-
babasına karşı itimadını yitirirse, kıskançlığın asıl tetikçisi
‘güvensizlik’ olur.
– Bir kardeşin, aileden birine benzetiliyor olması ve bunun dile
getirilmesi öbür kardeşin kendini dışlanmış hissetmesine sebep olur
ve bu da kıskançlığı tetikler.
– Ebeveynlerin doğal olmayan davranışları kıskançlığa sebep olur.
Örneğin kardeşi dünyaya gelen bir çocuğun annesi hastaniçin
gelirken yanında bir armağanla gelir ve ‘ Bunu sana kardeşin hediye
olarak getirdi’ derse, çocuk bir bebeğin ikram alıp getiremeyeceğini
bilecek yaşta ise, bu duruma şaşırır ve anne-babasına inancı sarsılır.
Kardeş kıskançlığı oluşturmak istemeyen ebeveynler çocuklarına
karşı gerçekçi ve doğal davranmalıdırlar. Yapmacık davranışlar
çocuğu kaygılandırır, tasa ise kıskançlığa sebep olur.
– Birtakım durumlarda kardeş kıskançlığı tehlikeli bir hal alabilir ve çocuk
kardeşine ziyan vermeye çalışabilir. Bu üzere durumlarda onları ayrı
tutmaya çalışmak yanlış bir davranış olacaktır. Kardeşleri mümkün
çok bir ortada tutmaya çalışmalı lakin bunu yaparken göz önünde
olmalarına dikkat edilmelidir. Çocuğun kardeşine ziyan vermesi gibi
bir durumda ebeveynler gereğince net lakin sert olmayan bir tavırla
çocuğu uyarmalıdır. Büyük çocuğa karşı suçluluk hisseden, yeterince
net sonlar koyamayan ebeveynler bebeğin ziyan görmesine sebep
olabilir.
– Küçük kardeşle ilgili işlerde, çocuğunuzdan yardım istemeniz yararlı
bir hareket olacaktır. Lakin bunu yaparken çocuğunuza ‘sen abi/abla
oldun’ üzere kelamlar söylenmemeli, çocuğa ‘çocuk’ olduğu
unutturulmamalıdır.
– Çocuğunuzla kardeşi olmadan evvel yaptığınız şeyleri yapmaya
devam ederseniz yaşanan kıskançlığı en aza indirebilirsiniz.
– Kardeşi dünyaya geldiğinde çocuğun meskendeki sistemi mümkün gayet
bozulmamalıdır. En kıymetlisi evvelde çocuğunuza nasıl
davranıyorsanız o denli davranmaya devam etmenizdir. Aşırı
davranışlar sergilemeniz, ‘seni daha fazlaca seviyorum’ ‘kardeşin oldukça
yaramaz sen hayli uslusun’ üzere çok kelamlar çocuğa hem yapmacık
gelir tıpkı vakitte kardeşler ortası yakınlaşmayı maniler.
Ebeveynlerin üzerine düşen en değerli misyon ‘doğal davranmak’tır.
Ebeveylerin çocuğu dertli davranışlarını telaşa vermeden, sakince
dinlemesi ve doğal davranmaya devam etmesi, çocukta kaygıların
yersiz olduğu izlenimini uyandırır. Yani çocuk her şeyin yolunda
olduğunu düşünmeye başlarsa kıskançlık başlamadan sönmüş
olur.Örneğin kardeşi dünyaya gelen çocuk artık eskisi kadar anne-
babası tarafınca sevilmeyeceğini düşünmeye başlarsa bu kıskançlık
için yetecek bir cümledir. Lakin anne-baba kendi istifini hiç
bozmadan hem yeni kardeşi sever, birebir vakitte kıskançlık başlayacak
olan çocuğun kendisini sevmeye devam ederse, çocuğun kıskançlık
davranışlarından etkilenmeden anne- baba hayatlarına devam
ederlerse, çocuk olağanlaşır. Aslolan çocuğun anne-baba ve evdeki
bireylerin sevgisini kaybedeceğine karşı kaygılanmasıdır. Kaygının
ortadan kalkmasının tahlili ise doğal ve rahat davranmaktır.
Çocuğunuzun durumunun tüm bunlardan daha makûs olduğunu
düşünüyorsanız kesinlikle bir uzmana danışılmalısınızdır.
Unutmayın Kardeş kıskanlığı süreksiz bir müddetçtir. Onlar ‘kardeştir’ ve
aslında birbirlerini hayli severler.
varlığı kişinin gelişmeninde tesirli olduğu kadar, çok uyarılmıs olması
halinde de hayatı zora sokar. Hele ki bu bir çocuksa hayat daha da zor
bir hal alır.
Anne-babaların bilmesi gereken en kıymetli şey ‘kardeş kıskançlığı’nın
doğal, üniversal ve beklenen bir durum olduğudur. Bu durum karşısında
paniğe kapılmak pek yanlış bir davranış olacaktır. Anne-baba ne
kadar rahat olursa çocukta bu devri bir o kadar rahat atlatır.
Kıskançlığın en büyük sebebi büyük kardeşin en kıymetli varlığı olan
anne ve babasını, kardeşiyle paylaşmasıdır. Ancak kıskançlık sadece
büyük çocukta ortaya çıkan bir durum değildir. Küçük kardeş büyüdükçe,
büyük kardeşin maharetleri karşısında kendini yetersiz hissedebilir ve ona
tanınan ayrıcalıklar olduğunu düşünerek kıskançlık duymaya başlar.
KARDEŞ KISKANÇLIĞI KARŞISINDA ANNE – BABA
TAVIRLARI NASIL OLMALIDIR ?
– Anne-babalar çocuklarına eşit davrandıklarında kıskançlık tetiklenir.
Kıymetli olan eşit davranmak değil ‘adil’ davranmaktır. Zira her
çocuk birbirinden farklıdır. Eşit vakit ayırmak yerine çocuğa
ihtiyacına göre vakit ayırmak gerekir. Sevginizin eşit olduğunu
göstermek yerine, her çocuğa yalnızca kendine özel sevgi duyulduğunu
göstermek hakikat olacaktır.
– Anne- babasının kendine adil davranmadığını hisseden çocuk, anne-
babasına karşı itimadını yitirirse, kıskançlığın asıl tetikçisi
‘güvensizlik’ olur.
– Bir kardeşin, aileden birine benzetiliyor olması ve bunun dile
getirilmesi öbür kardeşin kendini dışlanmış hissetmesine sebep olur
ve bu da kıskançlığı tetikler.
– Ebeveynlerin doğal olmayan davranışları kıskançlığa sebep olur.
Örneğin kardeşi dünyaya gelen bir çocuğun annesi hastaniçin
gelirken yanında bir armağanla gelir ve ‘ Bunu sana kardeşin hediye
olarak getirdi’ derse, çocuk bir bebeğin ikram alıp getiremeyeceğini
bilecek yaşta ise, bu duruma şaşırır ve anne-babasına inancı sarsılır.
Kardeş kıskançlığı oluşturmak istemeyen ebeveynler çocuklarına
karşı gerçekçi ve doğal davranmalıdırlar. Yapmacık davranışlar
çocuğu kaygılandırır, tasa ise kıskançlığa sebep olur.
– Birtakım durumlarda kardeş kıskançlığı tehlikeli bir hal alabilir ve çocuk
kardeşine ziyan vermeye çalışabilir. Bu üzere durumlarda onları ayrı
tutmaya çalışmak yanlış bir davranış olacaktır. Kardeşleri mümkün
çok bir ortada tutmaya çalışmalı lakin bunu yaparken göz önünde
olmalarına dikkat edilmelidir. Çocuğun kardeşine ziyan vermesi gibi
bir durumda ebeveynler gereğince net lakin sert olmayan bir tavırla
çocuğu uyarmalıdır. Büyük çocuğa karşı suçluluk hisseden, yeterince
net sonlar koyamayan ebeveynler bebeğin ziyan görmesine sebep
olabilir.
– Küçük kardeşle ilgili işlerde, çocuğunuzdan yardım istemeniz yararlı
bir hareket olacaktır. Lakin bunu yaparken çocuğunuza ‘sen abi/abla
oldun’ üzere kelamlar söylenmemeli, çocuğa ‘çocuk’ olduğu
unutturulmamalıdır.
– Çocuğunuzla kardeşi olmadan evvel yaptığınız şeyleri yapmaya
devam ederseniz yaşanan kıskançlığı en aza indirebilirsiniz.
– Kardeşi dünyaya geldiğinde çocuğun meskendeki sistemi mümkün gayet
bozulmamalıdır. En kıymetlisi evvelde çocuğunuza nasıl
davranıyorsanız o denli davranmaya devam etmenizdir. Aşırı
davranışlar sergilemeniz, ‘seni daha fazlaca seviyorum’ ‘kardeşin oldukça
yaramaz sen hayli uslusun’ üzere çok kelamlar çocuğa hem yapmacık
gelir tıpkı vakitte kardeşler ortası yakınlaşmayı maniler.
Ebeveynlerin üzerine düşen en değerli misyon ‘doğal davranmak’tır.
Ebeveylerin çocuğu dertli davranışlarını telaşa vermeden, sakince
dinlemesi ve doğal davranmaya devam etmesi, çocukta kaygıların
yersiz olduğu izlenimini uyandırır. Yani çocuk her şeyin yolunda
olduğunu düşünmeye başlarsa kıskançlık başlamadan sönmüş
olur.Örneğin kardeşi dünyaya gelen çocuk artık eskisi kadar anne-
babası tarafınca sevilmeyeceğini düşünmeye başlarsa bu kıskançlık
için yetecek bir cümledir. Lakin anne-baba kendi istifini hiç
bozmadan hem yeni kardeşi sever, birebir vakitte kıskançlık başlayacak
olan çocuğun kendisini sevmeye devam ederse, çocuğun kıskançlık
davranışlarından etkilenmeden anne- baba hayatlarına devam
ederlerse, çocuk olağanlaşır. Aslolan çocuğun anne-baba ve evdeki
bireylerin sevgisini kaybedeceğine karşı kaygılanmasıdır. Kaygının
ortadan kalkmasının tahlili ise doğal ve rahat davranmaktır.
Çocuğunuzun durumunun tüm bunlardan daha makûs olduğunu
düşünüyorsanız kesinlikle bir uzmana danışılmalısınızdır.
Unutmayın Kardeş kıskanlığı süreksiz bir müddetçtir. Onlar ‘kardeştir’ ve
aslında birbirlerini hayli severler.