semaver
New member
Para bilimi olan iktisat karışık, bu sistemde yer alan bankacılık ise bir daha bir o kadar karışıktır. Şayet bu işin okulunu okumadıysanız ya da bu kesimde çalışmıyorsanız bir epeyce bahiste başınız karışabilir zira kendine mahsus birtakım tabirleri var. Bunlardan bir tanesi de valör. Daha epeyce karşımıza valör tarihi olarak çıkan bu terim, işlem talimatı ile gerçekleşmesi içindeki süreyi anlattığı için bu türlü kullanılır.
Valör ve valör tarihi üzere tabirler genel olarak bir faizin ya da borcun başlama tarihini belirtmek için kullanılır. Zira bir sürecin yapılması ile gerçekleşmesi içinde geçen bir süre vardır. Hatta vakit zaman BDDK valör tarihi hakkında birtakım düzenlemeler yaparak yeni programlar sunuyor. Gelin valör ne demek, nasıl hesaplanır gibi merak edilen soruları tüm bilgileriyla inceleyelim.
Temelden başlayalım, valör ne demek?
Fransızca kökenli olan bu sözcük lisanımıza valör, İngilizceye ise value olarak geçmiştir. Direkt olarak çevirmek gerekirse valör, bedel demektir. Genel olarak faizli süreçlerde başlangıç tarihi valör olarak isimlendirilir. Kredi süreçlerinde bir daha sonraki iş gününü söz ederken borç süreçlerinde o günü söz etmektedir. Alışılmış uygulamaya bakılırsa değişiklik gösterebilir.
Daha yaygın kullanılan valör tarihi ne demek?
Aslında valör tarihi için valörün gerçek kullanması diyebiliriz. Zira bankacılık dalında genel olarak valör tarihi formunda kullanılmaktadır. Faizin işlemeye başladığı birinci gün ya da bir daha sonraki gün şeklinde farklı uygulamalarla karşımıza çıkabilir.
Örneğin bir bankaya gittiniz ve vadeli bir hesap açmak istediniz. Parayı yatırdınız ve hesap açıldı. Banka siyasetlerine nazaran değişiklik gösterse bile genel olarak faiz sonraki gün işlemeye başlar. İşte o gün valör tarihidir. Şayet faiz daha sonraki gün işlemeye başladıysa valör tarih odur.
Valör tarihi örnekleri:
İngilizce spot date yani spot valör olarak kullanılmasına karşın lisanımızda spor valör olarak bilinen bu terim, bankacılık süreçlerinde tarihlerin iki gün daha sonrasına talimatlandırılmasını tabir eder. Yani süreç o gün ya da sonraki gün değil, iki gün iş günü daha sonrasında gerçekleşmesi için talimatlandırılır.
Fon temini ve gibisi süreçler için gerekli evraklar ya da bazı kaidelerin denetim edilmesi gibi özel prosedürler vardır. Bu prosedürlerin yerine getirilmesi için makul bir süre gerektiği için valör tarihi iki gün daha sonrası olarak belirlenir. Örneğin bir süreç spor valör ile pazartesi günü sürece girdiyse gerçekleşmesi çarşamba günü olur.
Spor valör genel olarak iki gündür lakin sürecin durumuna göre kimi vakit bu müddet üç gün de olabilir. bu biçimde bir durumda yani valör mühleti uzarsa faiz hesaplamasında da değişiklik olabilir. Örneğin 32 gün vadeli bir hesapta spor valör müddeti olarak size üç gün verildiyse hesaplama 35 gün üzerinden yapılır.
Bankadan bankaya değişiklik gösteren öbür bir durum da valörlü ve valörsüz süreçtir. Süreç durumuna göre kimi vakit vakit kaybetmeden kelam konusu süreç gerçekleşebilir. Bu değişiklik para hacmine nazaran yaşanmaktadır. Çok büyük meblağlarda bir gün valör bile büyük farklar yaratabileceği için buna göre bir düzenleme yapılır.
Dekont üzerinde valör ile karşılaşabilirsiniz:
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu BDDK tarafınca valör tarihi hakkında zaman vakit düzenlemeler yapıldığını söylemiştik. örneğin bir devir 100 bin dolar üstündeki döviz ile 100 gram üstündeki altın süreçlerinde bir gün valör kuralı vardı. Yani yapmış olduğunuz bu biçimde bir süreç fakat bir gün daha sonra gerçekleştirilebiliyordu.
Bu cins bir süreç daha sonrası bir gün valörlü olarak aldığınız dekont üzerinde de bu bilgiyi görmek mümkündü. Kural değişse bile farklı işlemlerde farklı valör tarihleri kullanıldığı için hala bu bilgi ile karşılaşabilirsiniz. Maalesef bu durum vakit zaman baş karışıklıklarına niye olabiliyor.
Gelelim en merak edilen bahse; valör nasıl hesaplanır?
Valör hesaplama süreci için kullanabileceğiniz sıradan bir formül var;
paranın faize yatırıldığı gün sayısı / valörlü gün sayısı x banka faiz yüzdesi
Diyelim mevduatınızı 30 gün için yüzde 11 faizle ve 1 gün valörle bankaya yatırdınız. Formulü uyguladığımız vakit 30 / 31 x 11 = 10.6 oranı ile karşılaşıyoruz. Bunun manası, bankaya 30 günlüğüne 1 gün valörlü olarak yatırdığınız paranın faiz getirisi yüzde 11 değil, yüzde 10.6 oluyor.
Valör hesaplaması esasen banka tarafınca otomatik olarak hesaplandığı için bir fazlaca kullanıcı bu hesaplama süreci ve formül ile ilgilenmiyor. Lakin valör hesaplamasını bilirseniz vadeli hesap açarken, alış satış yaparken, kredi borcu ödemelerinde ve gibisi süreçler sırasında hayli daha avantajlı muahedeler yaparak paranızın bedelini koruyabilirsiniz.
niçin valör uygulanıyor?
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu BDDK tarafınca valör ve gibisi kararların uygulanmasının sebebi, finans araçlarını denetim etmektir. Valör uygulaması ile finans kurumu, valör mühletinden daha sonra faiz ödemesine başlar. Bu uygulama bilhassa piyasayı etkileyecek kadar büyük mevduatlar kelam konusu olduğu vakit başarılı bir denetim sistemine dönüşür.
Bu tıp bir süreç yapılacağı vakit kişi “Bir iş günü valörlü olarak uygulanacaktır” ve gibisi bir ihtar ile valör uygulamasından haberdar edilir. Borç, kredi ve faiz süreçleri bu türlü düzenlenir. Örneğin EFT süreçlerinde de valör mühleti ile karşılaşabilirsiniz. EFT valör tarihi demek, paranın karşı tarafın hesabına ne vakit geçeceğini tabir eder. Yani her iki finans kurumunun araçları da buna bakılırsa hazırlanır.
Bankacılıkta karşımıza çıkan bir terim olan valör nedir, valör tarihi ne demek, spor valör nedir gibi merak edilen soruları yanıtlayarak bu finans uygulaması hakkında bilmeniz gereken ayrıntılardan bahsettik. Anlattıklarımız aktüel düzenlemelere göre ya da banka siyasetlerine göre değişiklik gösterebilir.
Valör ve valör tarihi üzere tabirler genel olarak bir faizin ya da borcun başlama tarihini belirtmek için kullanılır. Zira bir sürecin yapılması ile gerçekleşmesi içinde geçen bir süre vardır. Hatta vakit zaman BDDK valör tarihi hakkında birtakım düzenlemeler yaparak yeni programlar sunuyor. Gelin valör ne demek, nasıl hesaplanır gibi merak edilen soruları tüm bilgileriyla inceleyelim.
Temelden başlayalım, valör ne demek?
Fransızca kökenli olan bu sözcük lisanımıza valör, İngilizceye ise value olarak geçmiştir. Direkt olarak çevirmek gerekirse valör, bedel demektir. Genel olarak faizli süreçlerde başlangıç tarihi valör olarak isimlendirilir. Kredi süreçlerinde bir daha sonraki iş gününü söz ederken borç süreçlerinde o günü söz etmektedir. Alışılmış uygulamaya bakılırsa değişiklik gösterebilir.
Daha yaygın kullanılan valör tarihi ne demek?
Aslında valör tarihi için valörün gerçek kullanması diyebiliriz. Zira bankacılık dalında genel olarak valör tarihi formunda kullanılmaktadır. Faizin işlemeye başladığı birinci gün ya da bir daha sonraki gün şeklinde farklı uygulamalarla karşımıza çıkabilir.
Örneğin bir bankaya gittiniz ve vadeli bir hesap açmak istediniz. Parayı yatırdınız ve hesap açıldı. Banka siyasetlerine nazaran değişiklik gösterse bile genel olarak faiz sonraki gün işlemeye başlar. İşte o gün valör tarihidir. Şayet faiz daha sonraki gün işlemeye başladıysa valör tarih odur.
Valör tarihi örnekleri:
- Vadeli mevduat hesaplarında hesabın açılması ile faiz işlemeye başlayan tarih içindeki gün farkı.
- Yapılan para transferlerinde transfer talimatı tarihi ile transferin gerçekleşip, başka hesaba geçmesi içindeki gün farkı.
- Kredi alımlarında borç faizinin başlayacağı gün.
İngilizce spot date yani spot valör olarak kullanılmasına karşın lisanımızda spor valör olarak bilinen bu terim, bankacılık süreçlerinde tarihlerin iki gün daha sonrasına talimatlandırılmasını tabir eder. Yani süreç o gün ya da sonraki gün değil, iki gün iş günü daha sonrasında gerçekleşmesi için talimatlandırılır.
Fon temini ve gibisi süreçler için gerekli evraklar ya da bazı kaidelerin denetim edilmesi gibi özel prosedürler vardır. Bu prosedürlerin yerine getirilmesi için makul bir süre gerektiği için valör tarihi iki gün daha sonrası olarak belirlenir. Örneğin bir süreç spor valör ile pazartesi günü sürece girdiyse gerçekleşmesi çarşamba günü olur.
Spor valör genel olarak iki gündür lakin sürecin durumuna göre kimi vakit bu müddet üç gün de olabilir. bu biçimde bir durumda yani valör mühleti uzarsa faiz hesaplamasında da değişiklik olabilir. Örneğin 32 gün vadeli bir hesapta spor valör müddeti olarak size üç gün verildiyse hesaplama 35 gün üzerinden yapılır.
Bankadan bankaya değişiklik gösteren öbür bir durum da valörlü ve valörsüz süreçtir. Süreç durumuna göre kimi vakit vakit kaybetmeden kelam konusu süreç gerçekleşebilir. Bu değişiklik para hacmine nazaran yaşanmaktadır. Çok büyük meblağlarda bir gün valör bile büyük farklar yaratabileceği için buna göre bir düzenleme yapılır.
Dekont üzerinde valör ile karşılaşabilirsiniz:
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu BDDK tarafınca valör tarihi hakkında zaman vakit düzenlemeler yapıldığını söylemiştik. örneğin bir devir 100 bin dolar üstündeki döviz ile 100 gram üstündeki altın süreçlerinde bir gün valör kuralı vardı. Yani yapmış olduğunuz bu biçimde bir süreç fakat bir gün daha sonra gerçekleştirilebiliyordu.
Bu cins bir süreç daha sonrası bir gün valörlü olarak aldığınız dekont üzerinde de bu bilgiyi görmek mümkündü. Kural değişse bile farklı işlemlerde farklı valör tarihleri kullanıldığı için hala bu bilgi ile karşılaşabilirsiniz. Maalesef bu durum vakit zaman baş karışıklıklarına niye olabiliyor.
Gelelim en merak edilen bahse; valör nasıl hesaplanır?
Valör hesaplama süreci için kullanabileceğiniz sıradan bir formül var;
paranın faize yatırıldığı gün sayısı / valörlü gün sayısı x banka faiz yüzdesi
Diyelim mevduatınızı 30 gün için yüzde 11 faizle ve 1 gün valörle bankaya yatırdınız. Formulü uyguladığımız vakit 30 / 31 x 11 = 10.6 oranı ile karşılaşıyoruz. Bunun manası, bankaya 30 günlüğüne 1 gün valörlü olarak yatırdığınız paranın faiz getirisi yüzde 11 değil, yüzde 10.6 oluyor.
Valör hesaplaması esasen banka tarafınca otomatik olarak hesaplandığı için bir fazlaca kullanıcı bu hesaplama süreci ve formül ile ilgilenmiyor. Lakin valör hesaplamasını bilirseniz vadeli hesap açarken, alış satış yaparken, kredi borcu ödemelerinde ve gibisi süreçler sırasında hayli daha avantajlı muahedeler yaparak paranızın bedelini koruyabilirsiniz.
niçin valör uygulanıyor?
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu BDDK tarafınca valör ve gibisi kararların uygulanmasının sebebi, finans araçlarını denetim etmektir. Valör uygulaması ile finans kurumu, valör mühletinden daha sonra faiz ödemesine başlar. Bu uygulama bilhassa piyasayı etkileyecek kadar büyük mevduatlar kelam konusu olduğu vakit başarılı bir denetim sistemine dönüşür.
Bu tıp bir süreç yapılacağı vakit kişi “Bir iş günü valörlü olarak uygulanacaktır” ve gibisi bir ihtar ile valör uygulamasından haberdar edilir. Borç, kredi ve faiz süreçleri bu türlü düzenlenir. Örneğin EFT süreçlerinde de valör mühleti ile karşılaşabilirsiniz. EFT valör tarihi demek, paranın karşı tarafın hesabına ne vakit geçeceğini tabir eder. Yani her iki finans kurumunun araçları da buna bakılırsa hazırlanır.
Bankacılıkta karşımıza çıkan bir terim olan valör nedir, valör tarihi ne demek, spor valör nedir gibi merak edilen soruları yanıtlayarak bu finans uygulaması hakkında bilmeniz gereken ayrıntılardan bahsettik. Anlattıklarımız aktüel düzenlemelere göre ya da banka siyasetlerine göre değişiklik gösterebilir.